Υπενθυμίζεται ότι η κυβέρνηση θα προχωρήσει το μέτρο του νέου μηχανισμού αποζημίωσης των μονάδων ηλεκτροπαραγωγής, με χρήση πλαφόν, που σχεδιάζει να εφαρμόσει από τον Ιούλιο, όπως ανέφερε κατά την παρουσίαση των μέτρων ο υπουργός Περιβάλλοντος κι Ενέργειας Κώστας Σκρέκας.
Η αγορά, ουσιαστικά, αναμένει, το πώς θα “μπει στο χαρτί” η όλη ρύθμιση για το νέο μηχανισμό αποζημιώσεων, πώς θα αντιδράσει η ΕΕ και τελικά με ποια μορφή θα περάσει με απόφαση στο εθνικό δίκαιο.
Βέβαια, παράγοντες της αγοράς δεν αποκλείουν να υπάρξουν θέματα με την αρμόδια Αντιπρόεδρο της Επιτροπής για θέματα Ανταγωνισμού Μ. Βεστάγγερ, ειδικά με το πλάνο διαχωρισμού της τιμής που θα δίνεται για την εσωτερική αγορά και στις εξαγωγές ρεύματος.
Βαρύ το κόστος μέχρι τώρα
Παράλληλα, τονίζεται η ανάγκη συνολικής αναδόμησης της αγοράς κι άμεσης εφαρμογής του Market Reform Plan, δηλαδή της “δευτερογενούς” παρέμβασης στην αγορά ενέργειας, μετά την εφαρμογή του Target Model που έχει στόχο την αξιολόγηση της μέχρι τώρα πορείας με προώθηση παρεμβάσεων για τις όποιες ρυθμιστικές στρεβλώσεις έχουν προκύψει.
Ουσιαστικά στις δομικές παρεμβάσεις εστιάζει, τόσο η ενεργοβόρος βιομηχανίας, η μεταποίηση αλλά και οι ΜμΕ, που τονίζουν την ανάγκη για μετάβαση από μια διαδικασία επιδοτήσεων που ουσιαστικά δε λύνουν το ζήτημα σε μόνιμη βάση, σε πιο βιώσιμες λύσεις.
Υπενθυμίζεται ότι πάντως η αύξηση που καταγράφεται στα ενεργειακά προϊόντα παρά τις επιδοτήσεις δημιουργεί σοβαρό θέμα στη βιομηχανία και εν γένει στις επιχειρήσεις. “Από τα 300 ευρώ τη MWh παίρνουμε 120 ευρώ” σημειώνουν παράγοντες του κλάδου που μίλησαν στο Reporter.gr. Άλλωστε, η βιομηχανία βλέπει το αέριο να είναι πέντε φορές πάνω σε σχέση με τις αρχές του 2021 και το ρεύμα τρεις και τέσσερις φορές ακριβότερο.
Το όλο ζήτημα έθεσε με έμφαση επί τάπητος ο πρόεδρος της ΕΒΙΚΕΝ, των μεγάλων δηλαδή βιομηχανικών καταναλωτών, Αντώνης Κοντολέων, πριν λίγες μέρες, με μια σειρά από παρεμβάσεις στη ΡΑΕ και στον ΑΔΜΗΕ.
Κεντρικό σημείο της παρέμβασης της ΕΒΙΚΕΝ είναι η υπόμνηση ότι είναι αδήριτη η ανάγκη για λήψη ρυθμιστικών μέτρων που θα άρουν τις στρεβλώσεις στην αγορά. Όπως τονίζεται θα πρέπει η ΡΑΕ να επιδείξει πολιτική βούληση ώστε να κινηθεί στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων της. Παράλληλα η ΕΒΙΚΕΝ προτείνει:
- εφαρμογή της «ανακατανομής» στην αγορά εξισορρόπησης
- οι ΑΠΕ να αποκτήσουν πλήρη ευθύνη εξισορρόπησης
- σύναψη διμερών συμβολαίων με παραγωγούς θερμικών μονάδων
- ουσιαστική συμμετοχή της Ζήτησης σε όλες αγορές
Σύμφωνα με όσα αναφέρει ο κ. Κοντολέων θα πρέπει οι λύσεις “να χτυπούν το πρόβλημα στη ρίζα του” καθώς με τις επιδοτήσεις των παραγωγών δεν εξαλείφονται οι στρεβλώσεις.
Υπενθυμίζει, δε, ότι στο κείμενο REPowerEU, που δημοσιοποίησε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στις 8 Μαρτίου 2022 επισημαίνεται ότι ο κανόνας της ελεύθερης διαμόρφωσης των τιμών στις χονδρεμπορικές αγορές ηλεκτρικής ενέργειας ισχύει μόνο σε συνθήκες κανονικής λειτουργίας των αγορών, (άρθρο 5 της Οδηγίας), και αναφέρονται συγκεκριμένες αιτίες/στρεβλώσεις που εάν συντρέχουν σε μια αγορά συνιστάται η λήψη ρυθμιστικών μέτρων.
Μεταξύ των αναφερόμενων ως αιτίες περιλαμβάνονται η αυτόματη μεταφορά του 100% των τιμών της χονδρεμπορικής αγοράς στα τιμολόγια και η μη ύπαρξη δυνατότητας αντιστάθμισης του κινδύνου, αιτίες/στρεβλώσεις που σαφώς συντρέχουν στην ελληνική αγορά.
Η ΓΣΕΒΕΕ
Τα μέτρα υπολείπονται των πραγματικών αναγκών αναφέρει, την ίδια ώρα, σε ανακοίνωσή της η ΓΣΕΒΕΕ, κυρίως για τρεις κυρίως λόγους:
"Πρώτοv, οι αυξήσεις στην τιμή του φυσικού αερίου και του ηλεκτρικού ρεύματος έγιναν ιδιαίτερα εμφανείς στις αρχές του δεύτερου εξαμήνου του 2021. Ο ρωσο-ουκρανικός πόλεμος επιτάχυνε τις αυξήσεις των τιμών ενέργειας. Επομένως η επιστροφή στις τιμές του Δεκεμβρίου 2021, που επιχειρείται με τις παρεμβάσεις που ανακοινώθηκαν, δεν καλύπτει το σύνολο των αυξήσεων που προέκυψαν από την αρχική εκδήλωση της ενεργειακής κρίσης. Ενδεικτικά, βάσει στοιχείων του ΑΔΜΗΕ, η τιμή της MWH ενώ το πρώτο εξάμηνο του 2021 κυμαινόταν στην περιοχή των 60 ευρώ, τον 7ο/2021 φτάνει τα 98 για να κλείσει τον 12ο/2021 στα 264 ευρώ. Με βάση αυτά είναι εύλογος ο προβληματισμός εάν οι επιδοτήσεις ανά μεγαβατώρα που ανακοινώθηκαν είναι αρκετές για να προσφέρουν την αναγκαία ανακούφιση σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις.
Δεύτεροv, θεωρούμε ότι η αναδρομική επιστροφή του 60% της αύξησης των λογαριασμών ρεύματος που ανακοινώθηκε για τα νοικοκυριά θα πρέπει να ισχύσει και για τις επιχειρήσεις, ιδιαίτερα για τις μικρές και πολύ μικρές που αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα ρευστότητας και στερούνται πρόσβασης στο τραπεζικό σύστημα.
Τρίτοv, από τα μέτρα απουσιάζουν δομικές παρεμβάσεις μόνιμου χαρακτήρα, που θα ρυθμίζουν μια αγορά που διαχειρίζεται ένα δημόσιο αγαθό. Τέτοια μέτρα είναι: νομοθετική κατάργηση της ρήτρας αναπροσαρμογής, σταθερή τιμή κιλοβατώρας για ένα τουλάχιστον έτος, αλλαγή τρόπου υπολογισμού της τιμής του ρεύματος με απεξάρτηση από τον ακριβότερο πάροχο, προσωρινή αναστολή των δικαιωμάτων ρύπων και λειτουργία των λιγνιτικών μονάδων για όσο καιρό διαθέτουμε αποθέματα λιγνίτη.
Τέλος, ζητάμε να δοθεί στη δημοσιότητα το πόρισμα της ΡΑΕ για τα κέρδη των παρόχων ενέργειας" αναφέρει η ΓΣΕΒΕΕ.
Γιώργος Αλεξάκης
