Μετά από δύο χρόνια ακραίων συνθηκών λειτουργίας των αγορών εξαιτίας της πανδημικής κρίσης, η διεθνής οικονομία επέστρεψε φέτος σε φάση ανάκαμψης, με τις εκτιμήσεις ωστόσο για την αύξηση του παγκόσμιου ΑΕΠ να περιορίζονται σταδιακά, λόγω των τελευταίων γεωπολιτικών εξελίξεων.
Οι ανατιμήσεις στις αγορές πετρελαίου και φυσικού αερίου είχαν βέβαια ήδη αρχίσει από το φθινόπωρο του 2021, ενώ μετά το ξέσπασμα της ρωσο-ουκρανικής σύρραξης το φαινόμενο εξελίχθηκε σχεδόν εκθετικά, προκαλώντας αυξήσεις τιμών και σε άλλα αγαθά όπως το στάρι, το κριθάρι, το ηλιέλαιο, εν γένει τα τρόφιμα, καθώς και στα βασικά μέταλλα.
Αυτό συνετέλεσε όχι μόνο στη διαταραχή της εφοδιαστικής αλυσίδας, αλλά και στη ραγδαία – απρόβλεπτη αύξηση του πληθωρισμού. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των αναλυτών της Atradius, ο μέσος ετήσιος πληθωρισμός για το 2022 αναμένεται να κυμανθεί διεθνώς στα πρωτοφανή επίπεδα του 6,1%, ενώ στην Ελλάδα εκτιμάται ότι θα ξεπεράσει το 7%.
Το κύμα ακρίβειας που σαρώνει τις αγορές πλήττει ήδη την αγοραστική δύναμη του καταναλωτή, η οποία αποτελεί και τη βάση της οικονομικής πυραμίδας. Παράλληλα, εκτιμάται ότι θα καταγραφεί αύξηση των επισφαλειών παγκοσμίως: Το 2020 και 2021 ο αριθμός των επισφαλειών είχε τεχνηέντως μειωθεί εν μέσω Covid-19, αφενός μεν διότι οι κυβερνήσεις σχεδόν όλων των χωρών είχαν βοηθήσει τις οικονομίες τους ποικιλοτρόπως, αφετέρου διότι οι πτωχευτικοί νόμοι προσαρμόστηκαν με τρόπο ώστε δύσκολα μία επιχείρηση μπορούσε να χαρακτηριστεί επισφαλής.
Επειδή όμως οι κυβερνητικές παρεμβάσεις στις οικονομίες αναμένεται να συνεχιστούν και το δεύτερο μισό του 2022, υπολογίζεται αύξηση των επισφαλειών σε προ-πανδημίας επίπεδα, το δεύτερο μισό του 2022 και το 2023.
Στη μεγέθυνση του προβλήματος των επισφαλειών θα συντελέσουν και οι ολοένα διογκούμενες τιμές ενέργειας (πετρελαίου και φυσικού αερίου), καθώς για πολλές επιχειρήσεις οι εν λόγω επιβαρύνσεις θα αποδειχθούν δυσβάσταχτες. Μη έχοντας το περιθώριο μετακύλησής τους στην κατανάλωση, θα υποχρεωθούν να συμπιέσουν την κερδοφορία τους, ακόμη και τη ρευστότητά τους σε οριακό βαθμό.
Σύμφωνα, δε, με τις τελευταίες εκτιμήσεις της Atradius, η αύξηση των επισφαλειών συγκεκριμένα για την Ελλάδα, το 2022 θα είναι της τάξης του 15%.
Οι ανωτέρω εξελίξεις και παράμετροι αποτελούν απειλή για την ελληνική οικονομία, με την επιχειρηματική κοινότητα να καλείται να λάβει μέτρα ώστε να προσαρμοστεί καταλλήλως και να οδηγηθεί στις βέλτιστες δυνατές λύσεις.
Μιλώντας ειδικότερα για την ενεργειακή αγορά και το πώς θα καταστεί εφικτός ο μετριασμός των ανατιμήσεων, η στροφή των εθνικών αγορών προς τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ) και η σταδιακή απεξάρτησή τους από το πετρέλαιο και τα παράγωγά του, δεν αποτελεί απλά ενδεδειγμένη λύση, αλλά μια απολύτως επιβεβλημένη στρατηγική.
Γεγονός είναι ότι κάθε μνημειώδες βήμα στην ανθρώπινη εξέλιξη προκαλείται μετά από βίαιες εξελίξεις:
Πριν από το απρόσμενο ξέσπασμα της πανδημίας του Covid-19 και των διαδοχικών lockdowns, ακόμη και ο πιο ένθερμος οραματιστής του ψηφιακού μετασχηματισμού δεν είχε φανταστεί ότι σε διάστημα δύο ετών η ψηφιακή εποχή θα είχε γίνει σε τέτοιο βαθμό τρόπος ζωής, που το home office θα θεωρείτο πλέον το νέο modus operandi.
Ομοιότροπα, η βίαιη και όπως όλα δείχνουν χωρίς τάσεις μείωσης, αύξηση των τιμών της ενέργειας λειτουργεί σήμερα ως καταλύτης ώστε η επιχειρηματική κοινότητα (και όχι μόνο) να στραφεί προς τις ΑΠΕ. Πρόκειται ουσιαστικά για έναν μονόδρομο που θα οδηγήσει στην ενίσχυση και την ευρωστία των οικονομιών διεθνώς.
