Κατά το 2021 παρατηρήθηκε μια εντυπωσιακή αύξηση των ελληνικών εξαγωγών στην Τυνησία αλλά και συνολικά του όγκου των διμερών συναλλαγών και του θετικού ισοζυγίου για τη χώρα μας. Συγκεκριμένα η Τυνησία ήταν η χώρα στην οποία παρατηρήθηκε η δεύτερη μεγαλύτερη αύξηση εξαγωγών κατά το 2021 σε σχέση με όλα τα κράτη (μετά τη Σιγκαπούρη) φθάνοντας το εντυπωσιακό 179%. Τόσο το ύψος των εξαγωγών όσο και ο όγκος του διμερούς εμπορίου έφθασαν στο υψηλότερο σημείο της τελευταίας, τουλάχιστον, δεκαετίας.
Με βάση τα στοιχεία προκύπτουν οι εξής παρατηρήσεις:
- Με δεδομένη την συρρίκνωση του διεθνούς εμπορίου και τις επιπλοκές στην παγκόσμια οικονομική δραστηριότητα λόγω της πανδημίας Covid - 19, η αύξηση των εξαγωγών μας στην Τυνησία κατά το 2021 καθίσταται ακόμα πιο σημαντική και είναι ευκαιρία η χώρα να βρεθεί στο στόχαστρο των Ελλήνων εξαγωγέων.
- Το 84% των εξαγωγών μας αφορά τα πετρελαιοειδή, κωδ. Σ.Ο. «2710» Λάδια από πετρέλαιο ή από ασφαλτούχα ορυκτά (εκτός από ακατέργαστα λάδια) και «2711» Αέρια πετρελαίου και άλλοι αέριοι υδρογονάνθρακες με εντυπωσιακή αύξηση 255,12% και 103,48%, αντίστοιχα. Παρόλο που είναι σημαντικές κατηγορίες, σημειώνουμε ότι οι εξαγωγές πετρελαιοειδών έχουν μεγάλη μεταβλητότητα καθώς επηρεάζονται εύκολα από τις διεθνείς εξελίξεις της παγκόσμιας αγοράς και τις διακυμάνσεις της τιμής. θα πρέπει επομένως να επιδιωχθεί η μεγαλύτερη διαφοροποίηση των εξαγόμενων στην Τυνησία προϊόντων μας
- Σημαντική άνοδο (73%) γνώρισε το βασικό μας εξαγώγιμο προϊόν επί σειρά ετών, σιτάρι και σιμιγάδι που βρέθηκε στην τρίτη θέση των προϊόντων μας προς την Τυνησία. Η Τυνησία είναι μια σταθερή αγορά για αυτό το εξαιρετικής ποιότητας ελληνικό προϊόν καθώς δίνεται έμφαση στην επάρκεια και εξασφάλιση άρτου στη χώρα και μάλιστα τα σχετικά προϊόντα είναι επιδοτούμενα και πολύ φθηνά ώστε να είναι διαθέσιμα και μάλιστα σε αφθονία και στα πιο αδύναμα οικονομικά στρώματα. Η Ελλάδα είναι στην τέταρτη θέση των προμηθευτών σε σιτηρά και οι εξαγωγές αφορούν στο σύνολό τους σχεδόν, σκληρό σίτο. Η Τυνησιακή Κυβέρνηση ασκεί έλεγχο στις εισαγωγές των περισσότερων δημητριακών μέσω του αρμόδιου Οργανισμού Office des Céréales http://www.oc.agrinet.tn που λειτουργεί ως μονοπώλιο και φροντίζει για τον επαρκή εφοδιασμό της αγοράς με διεθνείς διαγωνισμούς που καθορίζουν τους όρους ποιότητας και λοιπές προδιαγραφές. Η Τυνησία έχει ένα από τα μεγαλύτερα κατά κεφαλήν ποσοστά κατανάλωσης σιτηρών στη Β. Αφρική.
- Συνεχίστηκε η σημαντική ανοδική τάση, ήτοι κατά 20,15%, οι εξαγωγές ακατέργαστων καπνών τα οποία σημειωτέον, προμηθεύεται ο εδώ εθνικός οργανισμός καπνών κατόπιν διεθνών διαγωνισμών. Η χώρα μας, μέσω των μεγάλων εταιρειών εμπορίας καπνού, αποτελεί βασικό προμηθευτή του τυνησιακού οργανισμού επί σειρά ετών.
- Εντυπωσιακή ήταν η αύξηση που παρουσίασε η εξαγωγή φαρμάκων, καθώς υπερτριπλασιάστηκε (218%). Σημειώνεται ότι οι ελληνικές εξαγωγές φαρμάκων λαμβάνουν χώρα κυρίως μέσω διεθνών διαγωνισμών που προκηρύσσει ο τυνησιακός κρατικός οργανισμός Pharmacie Centrale de Tunisie (http://www.phct.com.tn) που εισάγει κατ ́ αποκλειστικότητα φάρμακα για τον τομέα της δημόσιας υγείας. Σταδιακά η παρουσία του ελληνικού φαρμάκου εδραιώνεται καθώς οι ελληνικές εταιρείες προχωρούν και σε συνεργασίες με εγχώριες για εδώ αντιπροσώπευσή τους.
- Σταθερά στα πρώτα προϊόντα παραμένει το βαμβάκι, οι εξαγωγές του οποίου επίσης επίσης υπερτριπλασιάστηκαν. Οι εξαγωγές βαμβακιού διατηρούν θετικές προοπτικές καθώς τροφοδοτούν την τυνησιακή κλωστοϋφαντουργία, έναν από τους πιο δυναμικούς κλάδους της τυνησιακής βιομηχανίας. Συναφώς, αύξηση κατά 41% παρουσίασαν και οι εξαγωγές πλεκτών υφασμάτων.
- Τα προϊόντα αλουμινίου σημείωσαν επίσης μεγάλη εξαγωγική άνοδο ήτοι υπερδιπλασιάστηκαν. Υπάρχουν πολύ ευοίωνες προοπτικές για τα εν λόγω προϊόντα τόσο λόγω σταθερής οικοδομικής δραστηριότητας όσο και αυξανόμενου ενδιαφέροντος ελληνικών εταιρειών για την τυνησιακή αγορά κυρίως με συμμετοχή σε κατασκευή μεγάλων τουριστικών μονάδων.
- Μεγάλη αύξηση είχε και η κατηγορία με κωδ. Σ.Ο. «2503» Θείο κάθε είδους που ανήλθε στην έκτη θέση των εξαγώγιμων προϊόντων.
- Αντίθετα, από τα λοιπά βασικά προϊόντα, πτωτικά κινήθηκε μόνο η εξαγωγή μαρμάρου, κατά 55%.
- Η παρατηρούμενη αδύναμη παρουσία τροφίμων εξηγείται από την εγχώρια παραγωγή ομοειδών προϊόντων τα οποία είναι και ανταγωνιστικά των ελληνικών στις διεθνείς αγορές (πχ ελαιόλαδο), και από τις δυσκολίες πρόσβασης στην τυνησιακή αγορά καθώς τα τρόφιμα και τα γεωργικά προϊόντα έχουν εξαιρεθεί από την Συμφωνία Σύνδεσης (Association Agreement) με την Ε.Ε. Άλλοι λόγοι είναι η δυσκολία πρόσβασης σε δίκτυα διανομής και η ακριβότερη τιμή.
- Επίσης, ως γενικότερη παρατήρηση αναφέρουμε ότι οι ελληνικές εξαγωγές έχουν να αντιμετωπίσουν κατά τα τελευταία χρόνια δύο βασικές δυσκολίες: Την υποτίμηση του τυνησιακού νομίσματος έναντι του ευρώ κατά τα τελευταία έτη που έχει καταστήσει ακριβότερα τα προϊόντα μας και την κατά καιρούς λήψη μέτρων από τυνησιακής πλευράς για περιορισμό του εμπορικού ελλείμματος.
Εισαγωγές
Αντίστοιχα, στην πρώτη θέση των εισαγωγών μας βρέθηκαν επίσης οι κατηγορίες πετρελαιοειδών «2709» Λάδια ακατέργαστα, από πετρέλαιο ή από ασφαλτούχα ορυκτά (ακατέργαστο πετρέλαιο) και «2710» Λάδια από πετρέλαιο ή από ασφαλτούχα ορυκτά (εκτός από ακατέργαστα λάδια). Έπεται η επί σειρά ετών πρώτη στις εισαγωγές μας από Τυνησία κατηγορία «τσιμέντα υδραυλικά», ακολουθεί η κατηγορία «2826» Φθοριούχα.
Φθοριοπυριτικά, φθοριαργιλικά και άλλα σύμπλοκα άλατα του φθορίου με άνοδο 54% «Θαλαμηγοί και άλλα σκάφη αναψυχής ή αθλητισμού, κανώ κλπ» με ετήσια άνοδο 15,82%. Επίσης σταθερό εισαγόμενο προϊόν είναι η κατηγορία «ποδήλατα» η οποία σημείωσε επίσης ανοδική πορεία με ποσοστό αύξησης 64%. Αύξηση επίσης παρουσίασαν και οι εισαγωγές χουρμάδων (41,2%), των απορριμμάτων και θραυσμάτων από αργίλιο (54%) και των απορριμμάτων και θραυσμάτων από χαλκό (246%).
Συμπερασματικά εξακολουθούμε να θεωρούμε ότι παρά το μικρό της μέγεθος, την υποτίμηση του τυνησιακού νομίσματος και τα μέτρα εξισορρόπησης του εμπορικού της ελλείμματος που λαμβάνονται κατά καιρούς και τα οποία έχουν αρνητικό αντίκτυπο στις ελληνικές εξαγωγές, η Τυνησιακή αγορά παρουσιάζει μακροπρόθεσμα θετικές προοπτικές ως προορισμός των ελληνικών εξαγωγών τόσο μέσω της ενίσχυσης των δυναμικών κλάδων όπως δομικά υλικά και φάρμακα αλλά και με την περαιτέρω διαφοροποίηση των ελληνικών εξαγώγιμων προϊόντων.
Στο πλαίσιο αυτό θα πρέπει να εντατικοποιηθούν οι επαφές και η διερεύνηση της τυνησιακής αγοράς μέσω διοργάνωσης επιχειρηματικών αποστολών, συμμετοχής σε εδώ διεθνείς εκθέσεις καθώς και η συμμετοχή ελληνικών εταιρειών σε διαγωνισμούς προμηθειών ή ελληνικών κατασκευαστικών εταιρειών σε διεθνείς διαγωνισμούς δημοσίων έργων, όπως πχ στους τομείς της ενέργειας, της διαχείρισης αποβλήτων και λιμενικών έργων.
