Οι παγκόσμιοι χρηματοοικονομικοί δείκτες έχουν υποχωρήσει, ενώ οι δείκτες των εμπορευμάτων έχουν αυξηθεί με την άνοδο των τιμών των εμπορευμάτων (ειδικά του αργού πετρελαίου, του LNG και των σιτηρών).
Πιο συγκεκριμένα, ο δείκτης S&P 500 υποχώρησε 1,3%, ενώ ο Dow Jones Commodity Index σημείωσε άνοδο 16,5% (μεταξύ 23 Φεβρουαρίου και 8 Μαρτίου 2022). Οι επιπτώσεις του πολέμου στη ναυτιλία είναι πολλαπλές – με εκπληκτική τόνωση στη ναυλαγορά των πλοίων δεξαμενόπλοιων, LNG και LPG .
Εν μέσω αυτής της κρίσης, οι δυτικές χώρες έχουν επιβάλει πολλαπλές οικονομικές κυρώσεις όπως – απαγόρευση εισόδου ρωσικών πλοίων σε ευρωπαϊκά λιμάνια, αφαίρεση πολλών ρωσικών τραπεζών από το σύστημα SWIFT και επιβολή κυρώσεων στις εισαγωγές/εξαγωγές πολλών εμπορευμάτων. Στις 8 Μαρτίου, οι ΗΠΑ ανακοίνωσαν την άμεση απαγόρευση των εισαγωγών ρωσικού πετρελαίου και άλλης ενέργειας. Το Ηνωμένο Βασίλειο αναμένεται επίσης να καταργήσει σταδιακά τις εισαγωγές ρωσικού πετρελαίου έως το τέλος του 2022. Ακόμη και πριν από αυτές τις κυρώσεις από τις ΗΠΑ στον ρωσικό ενεργειακό τομέα, πολλές χώρες δίσταζαν να εμπορεύονται πετρέλαιο και φυσικό αέριο με τη Ρωσία λόγω των πιθανών κυρώσεων και της έλλειψης σαφήνειας τρόπο πληρωμής. .
Σε ευρύτερο επίπεδο, αναμένεται ότι η προσφορά ναυτιλιακών υπηρεσιών από τη Ρωσία θα επηρεαστεί σημαντικά, τα επίπεδα των ναύλων θα αυξηθούν με υψηλότερα ασφάλιστρα πολέμου και η ζήτηση τονο-μιλίων θα αυξηθεί βραχυπρόθεσμα.
Οι επιπτώσεις στη ναυλαγορά και μετοχές
Η τρέχουσα σύγκρουση μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας οδηγεί σε αυξημένη αβεβαιότητα για την πορεία των ναύλων σε μια εποχή που η παγκόσμια οικονομία βρίσκεται στο δρόμο της ανάκαμψης μετά την πανδημία. Η συνεχιζόμενη σύγκρουση έχει σημαντικό αντίκτυπο στην αγορά των δεξαμενόπλοιων, καθώς η Ρωσία είναι βασικός παίκτης στον τομέα του πετρελαίου και του φυσικού αερίου, αλλά ο αντίκτυπος στον τομέα ξηρού χύδην φορτίου παραμένει σιωπηλός λόγω της περιορισμένης συμβολής τόσο της Ρωσίας όσο και της Ουκρανίας στο συνολικό θαλάσσιο εμπόριο χύδην ξηρού φορτίου.
Ο δείκτης απόδοσης ναυτιλιακών μετοχών για τις ναυτιλιακές εταιρείες πλοίων μεταφοράς αργού πετρελαίου και προϊόντων της Drewry και ο δείκτης μετοχών πετρελαιοφόρων προϊόντων Drewry αυξήθηκαν κατά 12,2% και 13,3% αντίστοιχα από την αρχή της σύγκρουσης, καθρεφτίζοντας την εντυπωσιακή άνοδο της ναυλαγοράς των δεξαμενόπλοιων αργού και προϊόντων, ειδικά σε βασικές διαδρομές στη Μαύρη Θάλασσα και τη Μεσόγειο . Αρκετοί έμποροι προσπάθησαν να αντιμετωπίσουν την πιθανή διακοπή του ρωσικού πετρελαίου, το υψηλότερο κόστος καυσίμων και τα αυξημένα ασφάλιστρα κινδύνου για τα πλοία που εκτελούν δρομολόγια στη Μαύρη Θάλασσα και τη Μεσόγειο. Οι τιμές των μετοχών των εταιρειών που εκμεταλλεύονται δεξαμενόπλοια μεσαίου μεγέθους αυξήθηκαν περισσότερο από εκείνες των εταιρειών με μεγαλύτερη έκθεση σε μεγαλύτερα πλοία μεταφοράς αργού πετρελαίου.
Ενδεικτικά αναφέρουμε τα ποσοστά ανοδικής τάσης που σημειώθηκαν τις τελευταίες μέρες. Nordic American Tankers (+45,5%), Tsakos Energy Navigation (+34,2%) και Teekay Tankers (+19,1%) Frontline (+10,9%), της DHT Holdings (+8%).
Εταρείες δεξαμενοπλοίων μεταφοράς προϊόντων πετρελαίου: Scorpio Tankers (+20,1%) και Torm (+16,3%), Ardmore Shipping (+6,0%), Hafnia (+5,9%) ενώ η απόδοση ναυτιλιακών μετοχών για την παρέμεινε σε μεγάλο βαθμό ανεπηρέαστη (+0,7). Το διψήφιο ράλι μετοχών για τις εταιρείες Scorpio Tankers and Torm οφείλεται στον μεγαλύτερο στόλο τους και στην υψηλότερη έκθεση στην ναυλγορά spot- αντί χρονοναυλώσεων, ενώ ο σχετικά μικρός στόλος του Ardmore και η χαμηλότερη έκθεση της Hafnia οδήγησαν σε μέτρια κέρδη στις τιμές των μετοχών τους.
Σε αντίθεση με τον τομέα των δεξαμενοπλοίων, η συνεχιζόμενη σύγκρουση μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας έχει περιορισμένο αντίκτυπο στην απόδοση των ναυτιλιακών μετοχών για τα πλοία μεταφοράς χύδην ξηρού φορτίου.
Ο ναυτιλιακός δείκτης Drewry για την απόδοση των ναυτιλιακών εταιρειών με πλοία μεταφοράς χύδην ξηρού φορτίου, κέρδισε μόλις 2,5% από την έναρξη της σύγκρουσης. Η DS Norden σημείωσε την κορυφαία απόδοση και σημείωσε ράλι 35,6% κυρίως λόγω του άλματος που σημειώθηκε στις 3 Μαρτίου, καθώς η εταιρεία ανέφερε τα καλύτερα ετήσια αποτελέσματα τα τελευταία 11 χρόνια.
Διψήφια κέρδη κατά την περίοδο κατέγραψαν επίσης οι Navios Maritime Holdings (+27,9%), Diana Shipping (+20,5%) και Pacific Basin Shipping (+10,3%) λόγω των ετήσιων κερδών ρεκόρ για το 2021 που αναφέρθηκαν την τελευταία εβδομάδα του Φεβρουαρίου. Ωστόσο, η πτώση των τιμών των ναυτιλιακών μετοχών της Golden Ocean Group (-8,5%) και της Star Bulk Carriers (-6,5%) που αντιπροσωπεύουν σχεδόν το 55% του μετοχικού δείκτη Drewry dry bulk carriers περιόρισε τη συνολική ανοδική τάση του δείκτη Drewry.
Τι μπορούμε να αναμένουμε;
Είναι αυτονόητο ότι η έναρξη της σύγκρουσης αύξησε την αβεβαιότητα για την προσφορά αργού πετρελαίου, καθώς η Ρωσία αντιπροσωπεύει σχεδόν το 11,3% του παγκόσμιου εμπορίου αργού πετρελαίου και το 9,7% του παγκόσμιου εμπορίου διυλισμένων προϊόντων. Αυτό οδήγησε σε άλμα της τιμής του πετρελαίου κατά 31,8% από $97,13/ανά βαρέλι στις 23 Φεβρουαρίου σε $127,98/ανά βαρέλι στις 8 Μαρτίου. Οι έμποροι έσπευσαν να κλειδώσουν τα πλοία, ενώ αρκετοί πλοιοκτήτες εμφάνισαν απροθυμία να στείλουν τα πλοία τους στην περιοχή της Μαύρης Θάλασσας, κάτι που είχε ως αποτέλεσμα υψηλότερα κέρδη στις ναυλώσεις ανά ταξίδι – spot για τα πλοία μεταφοράς αργού πετρελαίου.
Τα κέρδη των πλοίων μεταφοράς αργού πετρελαίου για τα δεξαμενόπλοια μεγέθους Suezmax και και Aframax στη διαδρομή Μαύρη Θάλασσα-Μεσόγειος έφτασαν περίπου τα 180.000 USD την ημέρα (έναντι σχεδόν 10.000 USD πριν από την κρίση). Τωρινές εκτιμήσεις προμηνύουν ότι η συνεχιζόμενη σύγκρουση θα οδηγήσει σε υψηλότερα κέρδη spot των πετρελαιοφόρων βραχυπρόθεσμα, καθώς η μετατόπιση των θαλάσσιων εμπορικών δρόμων θα μπορούσε να τονώσει τη ζήτηση των τονο-μιλίων. Αν και ο ρωσικός τομέας πετρελαίου και φυσικού αερίου εξαιρείται από τις πρόσφατες κυρώσεις που επιβλήθηκαν από τις δυτικές οικονομίες, οι αγοραστές ρωσικού πετρελαίου αναζητούν ήδη εναλλακτικές πηγές για να προστατευτούν από τις αρνητικές επιπτώσεις της συνεχιζόμενης σύγκρουσης. Από την άλλη πλευρά, εάν η σύγκρουση εκτείνεται για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, η προσφορά από τη Ρωσία θα διακοπεί, αυξάνοντας τις τιμές του πετρελαίου και οδηγώντας σε καταστροφή της ζήτησης. Αυτό με τη σειρά του θα βλάψει το παγκόσμιο εμπόριο πετρελαίου και θα ασκήσει πίεση στα κέρδη των δεξαμενοπλοίων σε όλα τα μεγέθη πλοίων.
Σε αντίθεση με τα πετρελαιοφόρα, τα κέρδη των πλοίων μεταφοράς ξηρού φορτίου χύδην για τις ναυλώσεις ανά ταξίδι είναι λιγότερο πιθανό να επηρεαστούν από τη συνεχιζόμενη σύγκρουση στην Ουκρανία, καθώς η περιοχή αντιπροσωπεύει σχεδόν 4% της παγκόσμιας ζήτησης ξηρού φορτίου χύδην σε σύγκριση με σχεδόν 11,3% για το παγκόσμιο εμπόριο αργού πετρελαίου. Τα κέρδη των πλοίων μεταφοράς ξηρού φορτίου χύδην στη ναυλαγορά spot αναμένεται να μειωθούν βραχυπρόθεσμα λόγω των διαταραχών στο εμπόριο με τερματισμό στην περιοχή της Μαύρης Θάλασσας, αλλά η ζήτηση και η κερδοφορία των ναύλων αναμένεται να ανακάμψουν από το 2ο τρίμηνο του 22 με την επανέναρξη του εμπορίου και την ομαλοποίηση των εντάσεων στην περιοχή.
Τέλος αξίζει να σημειωθεί ότι η πρόσφατη ανακοίνωση της αμερικανικής κυβέρνησης για την απαγόρευση στις εισαγωγές ρωσικού πετρελαίου και φυσικού αερίου και ενέργειας θα έχει περιορισμένο αντίκτυπο στη διεθνή αγορά πετρελαίου, καθώς οι εισαγωγές των ΗΠΑ αντιπροσωπεύουν ένα μικρό μέρος των εξαγωγών από τη Ρωσία. Επιπλέον, εκτιμάται ότι άλλοι μεγάλοι πελάτες ρωσικής ενέργειας, συμπεριλαμβανομένων πολλών ευρωπαϊκών χωρών, θα αποφύγουν να υιοθετήσουν παρόμοια στάση λόγω της μεγάλης εξάρτησής τους από το ρωσικό πετρέλαιο και φυσικό αέριο, καθώς και της μη διαθεσιμότητας εναλλακτικών πηγών εφοδιασμού για τη σταδιακή κατάργηση των εισαγωγών από τη Ρωσία.
Μαρία Μπερτζελέτου
