Να σημειωθεί ότι ο κρατικός Προϋπολογισμός κατατίθεται την Παρασκευή (19/11) στη Βουλή και μένει να φανεί τι «κονδύλι» θα εγγραφεί για την αντιμετώπιση των ενεργειακών προκλήσεων.  Εν τω μεταξύ στον τρέχοντα προϋπολογισμό, προς ώρας η κάλυψη των ενεργειακών επιδοτήσεων γίνεται κατά κύριο λόγο από το Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης, χωρίς να επιβαρύνει σημαντικά το κρατικό ταμείο. Άλλωστε το ύψος του δημοσιονομικού ελλείμματος δεν αφήνει και πολλά περιθώρια για έξτρα παροχές.

Φρένο από το έλλειμμα

Είναι χαρακτηριστικό ότι με βάση την ΤτΕ έλλειμμα 8,486 δισ. ευρώ παρουσίασε το πρωτογενές αποτέλεσμα του κρατικού προϋπολογισμού για την περίοδο Ιανουαρίου-Οκτωβρίου 2021 από έλλειμμα 9,632 δισ. ευρώ το αντίστοιχο περυσινό διάστημα.

Παράλληλα, την περίοδο Ιανουαρίου-Οκτωβρίου 2021, το ταμειακό αποτέλεσμα της κεντρικής διοίκησης παρουσίασε έλλειμμα 12,528 δισ. ευρώ, έναντι ελλείμματος 14,911 δισ. ευρώ την αντίστοιχη περίοδο του 2020.

Σύμφωνα, επίσης, με τα προσωρινά στοιχεία εκτέλεσης του κρατικού προϋπολογισμού, σε τροποποιημένη ταμειακή βάση, για την περίοδο του Ιανουαρίου - Οκτωβρίου 2021, παρουσιάζεται έλλειμμα στο ισοζύγιο του κρατικού προϋπολογισμού ύψους 11,52 δισ. ευρώ, έναντι στόχου για έλλειμμα 11,576 δισ. ευρώ που έχει περιληφθεί για το αντίστοιχο διάστημα του 2021 στην επεξηγηματική έκθεση του ΜΠΔΣ 2022-2025.

Το πρωτογενές αποτέλεσμα διαμορφώθηκε σε έλλειμμα ύψους 7,204 δισ. ευρώ, έναντι στόχου για πρωτογενές έλλειμμα 7,272 δισ. ευρώ και πρωτογενούς ελλείμματος 9,065 δισ. ευρώ για την ίδια περίοδο το 2020.

Τα ρεκόρ

Με εκτιμήσεις πάντως των αναλυτών να αναφέρουν ότι τουλάχιστον το 30% του πληθυσμού αντιμετωπίζει θέματα ενεργειακής φτώχειας (αυτός είναι ο μέσος κοινοτικός όρος) το νέο ράλι τιμών στην ενέργεια θέτει νέες μεγάλες προκλήσεις. Ήδη, πάλι η Ελλάδα «έγραψε» χτες πανευρωπαϊκό ρεκόρ με τιμή στη προημερήσια αγορά, που αυξήθηκε κατά 8,7% στα 276,47 ευρώ ανά μεγαβατώρα για σήμερα, Πέμπτη.

Αντίθετα στη Γερμανία το κόστος της Mwh  σημείωσε πτώση 22,5% υποχωρώντας στα 139,40 ευρώ και στην Τσεχία με πτώση 19,14 % στα 140,36 ευρώ. Στην Πολωνία, που επιμένει στη χρήση κάρβουνου παρά τις «συστάσεις» της Κομισιόν,   η τιμή είναι στα 102,76.

Το φυσικό αέριο

Στο «εκρηκτικό κοκτέιλ» που διαμορφώνεται στο ρεύμα έρχεται να προστεθούν και οι νέες ανοδικές κινήσεις στην αγορά φυσικού αερίου που κινείται και πάλι πάνω από τα 100 ευρώ/Mwh λόγω των γεωπολιτικών εξελίξεων με αιχμή τον αγωγό Nord Stream 2. Κι όλα αυτά σε μια περίοδο που ο βαρύς Χειμώνας δεν έχει έλθει και βέβαια η ζήτηση για φυσικό αέριο παραμένει σε ελεγχόμενα επίπεδα.

Κυβερνητικές παρεμβάσεις

Στο μεταξύ μιλώντας στην τηλεόραση του ΣΚΑΪ χτες  ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας σημείωσε ότι πρώτη προτεραιότητα σε σχέση με πρόσθετες παρεμβάσεις είναι το θέμα της ενεργειακής ακρίβειας. Όπως είπε το επόμενο χρονικό διάστημα θα αξιολογηθεί εκ νέου ο δημοσιονομικός χώρος με ορίζοντα αποφάσεων, σε πολιτικό επίπεδο, τον Δεκέμβριο.

Σε σχέση με τους βασικούς στόχους του προϋπολογισμού,  που θα κατατεθεί την Παρασκευή, ανέφερε ότι η ανάπτυξη προσδιορίζεται στο 4,5% το 2022, ενώ προέβλεψε αποκλιμάκωση των τιμών το 2022, αλλά με πιθανότητα ανόδου του Δείκτη Τιμών Καταναλωτή στο 4% στο τέλος του έτους.

Ωστόσο επισήμανε πως η άνοδος των τιμών ανά την Ευρώπη θα αποκλιμακωθεί το πρώτο τρίμηνο του 2022 ενώ στα ενεργειακά προϊόντα η άνοδος τιμών μπορεί να κρατήσει λίγο παραπάνω και να αποκλιμακωθεί στο τέλος του 1ου  εξαμήνου του επόμενου έτους.

 «Εάν παραμείνουν ή οι τιμές αυξηθούν περισσότερο, μπορεί η κυβέρνηση να αναγκαστεί -και ορθώς, να επέμβει ακόμα περισσότερο φέτος», τόνισε μιλώντας στην τηλεόραση του ΣΚΑΪ την Τετάρτη (17/11) ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας.

Μιλώντας για την ενεργειακή κρίση και την ακρίβεια, ανέφερε ότι είναι ένα πρόβλημα εξωγενές και εντονότερο από τις αρχικές εκτιμήσεις. Πρόσθεσε ότι «φαίνεται να είναι παροδικό», ότι αναμένεται να αποκλιμακωθεί μέσα στο πρώτο τρίμηνο του 2022 αλλά ίσως να κρατήσει στα ενεργειακά προϊόντα έως και το β’ τρίμηνο του 2022.

Ανάχωμα από τον τουρισμό

Πάντως για φέτος αλλά και για το επόμενο έτος το κρατικό ταμείο αναμένει σημαντικές ενισχύσεις από τον τουρισμό. Όπως είπε χτες ο κ. Σταϊκούρας, ο τουρισμός θα πάει καλύτερα από ότι στο προσχέδιο. Τα έσοδα θα είναι αυξημένα φέτος από 50% έως 55% και από 80% έως 85% το 2022 (σε σχέση με τα επίπεδα στου 2019).

Η άνοδος του ΑΕΠ αναμένεται φέτος κοντά στο 7%. Επίσης εκτιμά ότι θα υπάρξει μείωση της ανεργίας κατά 1,5% και το 2022 η άνοδος του ΑΕΠ υπολογίζεται κοντά στο 4,5%.

Η άνοδος στις επενδύσεις θα είναι υψηλότερη όλων των ευρωπαϊκών χωρών, μεγάλη θα είναι η άνοδος των εξαγωγών.

Γιώργος Αλεξάκης