Υπενθυμίζεται ότι άνοδο 8,9% σημείωσε ο πληθωρισμός τον Μάρτιο εφέτος, από αύξηση 7,2% τον Φεβρουάριο και έναντι μείωσης 1,6% τον Μάρτιο 2021, καθώς ανατιμήσεις καταγράφηκαν σε όλες τις επιμέρους ομάδες αγαθών και υπηρεσιών που μετέχουν στην κατάρτιση του γενικού δείκτη, εκτός μόνον από τις επικοινωνίες.

Βέβαια η άνοδος σε ετήσια βάση κάποιων βασικών υπηρεσιών αλλά και αγαθών, όπου για τα φτωχότερα στρώματα αντιπροσωπεύουν την πλειοψηφία των μηνιαίων δαπανών, είναι πολλαπλάσια. Είναι χαρακτηριστικό ότι μεταξύ Μαρτίου 2022 και Μαρτίου 2021 συνεχίστηκε η άνοδος του ενεργειακού κόστους (λόγω και του πολέμου), καθώς ανατιμήσεις σημειώθηκαν σε: Ηλεκτρισμό (79,3%), Φυσικό αέριο (68,3%) και Πετρέλαιο θέρμανσης (58,5%). Επίσης, στο λεγόμενο «καλάθι της νοικοκυράς», οι τιμές αυξήθηκαν σε: Έλαια και λίπη (19,9%), Λαχανικά γενικά (13,6%), Γαλακτοκομικά και αυγά (8,4%), Φρούτα νωπά (7,8%), Ψωμί και δημητριακά (7,6%), Κρέατα γενικά (6,4%), Καφέ (5,4%), Λοιπά τρόφιμα (5,1%), Ψάρια γενικά (3,5%), Ζάχαρη- σοκολάτες- γλυκά- παγωτά (3,4%), Κρασιά (2,7%) και Μεταλλικό νερό- αναψυκτικά- χυμοί φρούτων (2,3%).

Οι καθαρές αυξήσεις

Να σημειωθεί ότι οι καθαρές αυξήσεις διαμορφώνονται ως εξής: 

• Από 1/5/2022 ο νέος καθαρός μισθός διαμορφώνεται στα 613 ευρώ από 569 ευρώ σήμερα.  
• Στα 44 ευρώ η καθαρή αύξηση στην τσέπη
• Από 1/6/2022 μπαίνει σε εφαρμογή η μείωση των ασφαλιστικών εισφορών 0,50 π.μ. στην επικουρική ασφάλιση - Έτσι ο νέος καθαρός μισθός διαμορφώνεται στα 614 ευρώ από 1η Ιουνίου
• Όσοι είχαν προϋπηρεσία έως τον Φεβρουάριο του 2012 τουλάχιστον 3 χρόνια θα λάβουν προσαύξηση 10%, δηλαδή 71,3 ευρώ. Για κάθε τριετία και έως τρεις ο μισθός αυξάνεται 10%. Συνεπώς η συνολική αύξηση φτάνει στο 30% και στα 214 ευρώ, με αποτέλεσμα όσοι είχαν προϋπηρεσία 9 έτη και άνω τον Φεβρουάριο του 2012 να έχουν μισθό 927 ευρώ.

Έρευνα ΓΣΕΒΕΕ 

Αξίζει, δε, να σημειωθεί ότι με βάση την ετήσια έρευνα του ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ, για το εισόδημα και τις δαπάνες διαβίωσης των νοικοκυριών (10η κατά σειρά) η οποία διεξήχθη υπό συνθήκες πανδημίας και ανατιμήσεων, σε συνεργασία με την εταιρία MARC AE, μεταξύ 9-17 Δεκεμβρίου 2021, σχεδόν για τα μισά ελληνικά νοικοκυριά το μηνιαίο εισόδημα επαρκεί για να καλύψει τις ανάγκες του, μόλις για 19 ημέρες, ενώ η ακρίβεια αύξησε τις συνολικές δαπάνες για βασικά είδη στο 65,1% των νοικοκυρών, από 20% που ήταν το 2020. Όπως αναφέρεται, το κόστος της ηλεκτρικής ενέργειας είναι το μεγαλύτερο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν ενώ ακολουθούν οι αυξήσεις στις τιμές των τροφίμων, στη βενζίνη και το πετρέλαιο θέρμανσης, με την μεσοσταθμική επιβάρυνση στο καλάθι να είναι στο 12% , μεταξύ 2020 και 2021 και πιο ευάλωτα τα φτωχά νοικοκυριά.

Δεν βγάζουν το μήνα

Επίσης αναφέρεται, ότι ένας πολύ μεγάλος αριθμός νοικοκυριών διαβιεί επί μακρόν σε συνθήκες οικονομικής επισφάλειας, με το μηνιαίο εισόδημα για περισσότερα από 4 στα 10 νοικοκυριά να μην επαρκεί για όλο το μήνα. Παράλληλα η ακρίβεια εκτίναξε τον αριθμό όσων αύξησαν τις δαπάνες τους για βασικά αγαθά λόγω της ακρίβειας. Το 65,1% των αύξησε τις δαπάνες σε λογαριασμούς σπιτιού (20% το αντίστοιχο ποσοστό το 2020), το 52,8% σε είδη διατροφής (26,2% το 2020), το 51,9% σε θέρμανση (12,9% το 2020) και το 34,7% σε υγεία και φάρμακα (26% το 2020). Μάλιστα οι αυξήσεις των τιμών ηλεκτρικής ενέργειας αποτελούν για τα μισά νοικοκυριά την μεγαλύτερη επιβάρυνση.

Τι λέει αγορά

Στο φόντο αυτό οι θεσμικοί φορείς της αγοράς και οι κοινωνικοί εταίροι αξιολογούν ως ένα θετικό βήμα την αύξηση του κατώτατου μισθού ωστόσο βάζουν και αστερίσκους, ειδικά οι ΜμΕ, που έχουν να κάνουν με την ανάγκη κινήσεων στα μέτωπα των έμμεσων φόρων αλλά και του μη μισθολογικού κόστους.

Άλλοι φορείς, όπως οι εργοδοτικοί του τουρισμού ή των μεγαλύτερων επιχειρήσεων, με βάση πληροφορίες, θεωρούν ότι οι κινήσεις είναι θετικές. Βέβαια τονίζουν ότι οι κλαδικές συμβάσεις που ήδη έχουν, έχουν υψηλότερα επίπεδα μισθών και αφορούν ένα πολύ μικρό ποσοστό εργαζομένων τους. Βέβαια, πηγές της αγοράς, δεν παραλείπουν να σημειώσουν ότι οι αυξήσεις αυτές θα χτίσουν “κλίμα” εν όψει των συζητήσεων για νέες κλαδικές συμβάσεις για μεγαλύτερες αυξήσεις, ειδικά όπου υπάρχει και έλλειψη εργαζομένων. Να σημειωθεί ότι μόνο στον τουρισμό καταγράφονται με βάση αναφορές του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων 50.000 κενά σε θέσεις εργασίας, κύρια σε επισιτισμό. “ Πράγματι υπάρχει τεράστια έλλειψη προσφοράς εργασίας με αμοιβές σημαντικά πάνω από τις κλαδικές συμβάσεις. Τα μεγαλύτερα προβλήματα εντοπίζονται στον επισιτισμό (κουζίνα & service) με ακάλυπτες πάνω από 50.000 θέσεις. Απαιτούνται λύσεις τώρα, ο ποιοτικός τουρισμός μας κινδυνεύει!” ανέφερε προχτές σε ανάρτησή του στο twitter  ο πρώην πρόεδρος του ΣΕΤΕ και επικεφαλής του Ομίλου IKOS Ανδρέας Ανδρεάδης.

Η Κεντρική Ένωση Επιμελητηρίων

H Κεντρική Ένωση Επιμελητηρίων Ελλάδος είναι σύμφωνη με τη σημαντική αύξηση του κατώτατου μισθού, την οποία ανακοίνωσε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης. Σχετικό αίτημα, μάλιστα, είχε καταθέσει η ΚΕΕ προς την Κυβέρνηση, το προηγούμενο διάστημα αναφέρει σχετική ανακοίνωση που σημειώνει ότι:

"H ΚΕΕ κρίνει θετικά τη συνολική αύξηση κατά 10%, καθώς ο κατώτατος μισθός θα διαμορφωθεί στα 713 €, ενώ η προσαρμογή της αύξησης στις τριετίες θα ενισχύσει τα νοικοκυριά. Aν και οι επιχειρήσεις επωμίζονται επιπλέον κόστος, η επόμενη μέρα θα τις βρει περισσότερο ανταγωνιστικές, καθώς η ενίσχυση του διαθέσιμου εισοδήματος των καταναλωτών θα έχει ως αποτέλεσμα την τόνωση της αγοράς.

Ταυτόχρονα, η επιχειρηματική κοινότητα αναμένει τα μέτρα στήριξης για μείωση του ενεργειακού κόστους και μείωση του ΦΠΑ στα τρόφιμα, μέτρα για τα οποία η Κυβέρνηση κρατά στη φαρέτρα της. H σχετική παρέμβασή θα έχει αντίκτυπο στις τελικές τιμές των προϊόντων, προς όφελος της αγοράς και της ιδιωτικής οικονομίας, ενώ ταυτόχρονα θα ανακουφιστούν τα νοικοκυριά. Αντιστάθμισμα στο δημοσιονομικό κόστος θα αποτελέσει η αναπτυξιακή πορεία των επιχειρήσεων. Επίσης, οι επιχειρηματίες αναμένουν -αν υπάρξει δημοσιονομικός χώρος- να μειωθούν περαιτέρω οι εργοδοτικές εισφορές, όπως έχει αναφέρει ο πρωθυπουργός. Η κίνηση αυτή θα ωφελήσει επιχειρήσεις και εργαζόμενους."

«Συμφωνούμε με την αύξηση του κατώτατου μισθού, η οποία θα ενισχύσει την πραγματική οικονομία και το διαθέσιμο εισόδημα των εργαζομένων», δήλωσε ο Γιάννης Μασούτης, πρόεδρος της Κεντρικής Ένωσης Επιμελητηρίων Ελλάδος και του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Θεσσαλονίκης. 

Οι ΜμΕ

Σε δήλωσή του πάντως ο Πρόεδρος της ΓΣΕΒΕΕ Γ. Καββαθάς αναφερόμενος στον τον κατώτατο μισθό χαρακτηρίζει θετική την κάθε αύξηση ζητώντας όμως κι άλλα μέτρα καθώς δεν αρκεί. “Κάθε παρέμβαση ενίσχυσης του διαθέσιμου εισοδήματος των εργαζομένων-καταναλωτών είναι θετική για την αγορά. Συνεπώς η απόφαση της Κυβέρνησης να επισπεύσει την αύξηση του κατώτατου μισθού από την 1η Mαΐου κατά 50 ευρώ από τα 663 στα 713 ευρώ σε 650.000 εργαζόμενους, θα ανακουφίσει τα νοικοκυριά και θα ενισχύσει την αγοραστική τους δύναμη.

Ωστόσο  δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι σε μία δύσκολη για τις επιχειρήσεις, αυτές επωμίζονται  ένα επιπλέον κόστος, την ίδια ώρα που η απόφαση αύξησης του κατώτατου μισθού είναι δημοσιονομικά ουδέτερη.

Προφανώς λοιπόν και με δεδομένο ότι η Κυβέρνηση έχει περιθώρια παρέμβασης αναμένουμε το αμέσως επόμενο διάστημα να προχωρήσει σε μέτρα στήριξης για τη  μείωση του ενεργειακού κόστους και του ΦΠΑ, για την ενίσχυση της ρευστότητας των επιχειρήσεων, αλλά και τη περαιτέρω μείωση των εργοδοτικών εισφορών, ώστε η αγορά να μπορέσει να ανταπεξέλθει και τελικά η αύξηση του κατώτατου μισθού να ωφελήσει τόσο τα νοικοκυριά, όσο και τις επιχειρήσεις.

Σε διαφορετική περίπτωση είναι ορατός ο κίνδυνος εκτίναξης της αδήλωτης εργασίας ή/ και μετακύλισης του κόστους στον καταναλωτή ως ύστατες πράξεις επιβίωσης των επιχειρήσεων”. 

Η ΕΣΕΕ

Σε δήλωσή του ο Γιώργος Καρανίκας, Πρόεδρος της  ΕΣΕΕ τονίζει ότι “το  ελληνικό εμπόριο είναι έτοιμο για ακόμη μία φορά να στηρίξει το ύψος της αύξησης του κατώτατου μισθού που ανακοίνωσε ο πρωθυπουργός από την 1η Μαΐου, παρά την άμεση και σημαντική επιβάρυνση στο μισθολογικό κόστος των εμπορικών επιχειρήσεων.

Βάσιμη προσδοκία του εμπορικού κόσμου είναι, ότι μέσω της αύξησης στον κατώτατο μισθό, θα διατηρηθεί η αγοραστική δύναμη των πιο ευάλωτων καταναλωτών με θετικές επιπτώσεις στον τζίρο των επιχειρήσεων.

Παράλληλα όμως, θα πρέπει να ληφθούν αποφάσεις για ακόμα μεγαλύτερη μείωση του μη μισθολογικού κόστους με στόχο τη διατήρηση των θέσεων εργασίας, καθώς και την μείωση του κόστους λειτουργίας των μικρομεσαίων εμπορικών επιχειρήσεων

Η ΕΣΕΕ, που υπεύθυνα και έγκαιρα τάχθηκε υπέρ μιας λελογισμένης ενίσχυσης των κατώτατων αποδοχών, υπενθυμίζει πως χιλιάδες μικρομεσαίες επιχειρήσεις που υποχρεούνται στο εξής να τις καταβάλουν αισθητά αυξημένες - μαζί με τις αναλογικά υψηλότερες ασφαλιστικές εισφορές - είναι και αυτές ευάλωτες, με όρους οικονομικούς και κοινωνικούς.

Πέραν τούτων, ευχόμαστε ότι αυτή είναι η τελευταία φορά που ο κατώτατος μισθός προσδιορίζεται με κυβερνητική απόφαση, καθώς είναι αναγκαίο η αποφασιστική αρμοδιότητα να επιστρέψει στους κοινωνικούς εταίρους, μέσα από τη διαβούλευση για την Εθνική Γενική Συλλογική Σύμβαση Εργασίας.

Εν κατακλείδι, η ομπρέλα προστασίας που ανοίγει η ελληνική Πολιτεία πρέπει να είναι κοινή, για τις ελληνικές επιχειρήσεις και τους εργαζόμενους σε αυτές.”

Γιώργος Αλεξάκης