Η θετική επίδραση του πληθωρισμού

Αξίζει να σημειωθεί, βέβαια, ότι ο πληθωρισμός έβαλε τη σφραγίδα του στα στοιχεία του ΑΕΠ καθώς σε τρέχουσες τιμές το ΑΕΠ έφτασε στα 49,836 δισ. ευρώ, το υψηλότερο ποσό που έχει καταγραφεί από το 2011 πάντοτε σε ονομαστικούς όρους. Τούτου δοθέντος το ΑΕΠ εκτιμάται ότι προσεγγίσει -πάντοτε σε ονομαστικούς όρους- τα 200 δισ. ευρώ, κάτι που θα κάνει πιο ευνοϊκή την αναλογία του χρέους ως προς το ΑΕΠ.

Κλειδί η ζήτηση

Ωστόσο ο πληθωρισμός πέρα από την ευεργετική του συνέπεια βάζει και “νάρκες” στην αναπτυξιακή πορεία. 

‘Ετσι, πέρα από το ότι, ήδη, η πρόβλεψη για την αύξηση του ΑΕΠ έχει πέσει κατά μία μονάδα, στο 3,1% από 4,5%, ένα “φρένο” στην κατανάλωση λόγω του συνεχιζόμενου ράλι τιμών, αναπόφευκτα, θα επιφέρει και νέα πλήγματα στο ΑΕΠ. Δεν είναι τυχαίο ότι τα χαμόγελα που επέφερε η ανακοίνωση των αποτελεσμάτων της ΕΛΣΤΑΤ για την πορεία της ανάπτυξης το πρώτο τρίμηνο ήταν συγκρατημένα στο Υπ. Οικονομικών.. 

«H ελληνική οικονομία, παρά τις εντεινόμενες πιέσεις που υφίσταται από την ενεργειακή κρίση και τα κύματα ακρίβειας τα οποία αυτή προκαλεί, διατηρεί ισχυρή δυναμική. Ενώ, ενθαρρυντικό για τις προοπτικές και τη δυναμική της οικονομίας είναι το γεγονός ότι η αύξηση του ΑΕΠ εδράζεται, μεταξύ άλλων, στη σημαντική ενίσχυση των επενδύσεων και των εξαγωγών» ανέφερε σε δήλωσή του ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας.

«Οι επιδόσεις αυτές σηματοδοτούν μία δυναμική εκκίνηση για την πορεία του ΑΕΠ στο σύνολο του τρέχοντος έτους, θέτοντας τις βάσεις για επίτευξη ανάπτυξης υψηλότερης των εκτιμήσεων. Με συνέπεια, αποφασιστικότητα, εμπιστοσύνη στις δυνάμεις μας και εφαλτήριο όσα έχουμε πετύχει όλοι μαζί, συνεχίζουμε τον απαιτητικό, αλλά ταυτόχρονα και ανοδικό δρόμο που έχουμε χαράξει για να οδηγήσουμε την οικονομία μας σε ένα περιβάλλον υψηλής και βιώσιμης ανάπτυξης, δημιουργίας περισσότερων νέων θέσεων απασχόλησης και ενίσχυσης της κοινωνικής συνοχής» τόνισε.

Σημειώνεται ότι τα στοιχεία για το 1ο τρίμηνο 2022 αναμένεται να αναθεωρηθούν, όταν καταρτιστούν και ανακοινωθούν τα προσωρινά στοιχεία για το 2ο τρίμηνο 2022 με βάση επικαιροποιημένα πρωτογενή στοιχεία που θα έχουν, σε εκείνον το χρόνο, καταστεί διαθέσιμα (π.χ. τριμηνιαίοι μη χρηματοοικονομικοί λογαριασμοί Γενικής Κυβέρνησης, στοιχεία Γενικής Κυβέρνησης για τις κρατικές επιδοτήσεις για την ενέργεια, βραχυχρόνιοι δείκτες, στοιχεία απασχόλησης, κ.λπ.). 

Και βέβαια το Υπ. Οικονομικών που πάντα με προσεκτικές τοποθετήσεις προσπαθεί να περιγράψει τα μελλούμενα έχει ήδη επεξεργαστεί και εναλλακτικά σενάρια μείωση της πορείας ανόδου του ΑΕΠ με τον πήχη να μπαίνει ακόμη και στην περιοχή του 2,1%. Μια τέτοια εξέλιξη, βέβαια, οδηγεί σε ολική ανατροπή της όλης πορείας της οικονομίας με πολλαπλές επιπτώσεις.

Το έλλειμμα

Την ίδια ώρα με αιχμή τις ενεργειακές τιμές αλλά και τα εισαγόμενα αγαθά καταγράφεται δραματική επιδείνωση του εμπορικού ισοζυγίου της χώρας τον Απρίλιο, και συνολικά το πρώτο τετράμηνο του έτους. 

Συγκεκριμένα, σημαντική αύξηση της τάξης του 49,5% σημείωσε το έλλειμμα του εμπορικού ισοζυγίου της χώρας τον Απρίλιο εφέτος, καθώς η αύξηση της αξίας των εισαγωγών ήταν κατά περίπου 8 μονάδες μεγαλύτερη από εκείνη των εξαγωγών. Ουσιαστικά οι τιμές ενέργειας έκαναν το “θαύμα” τους φέρνοντας και πάλι στο προσκήνιο πέρα από τα θέματα ανταγωνιστικότητας της οικονομίας, τη μεγάλη ενεργειακή απειλή που αντιμετωπίζει η χώρα. Να σημειωθεί ότι μια άνοδος π.χ. 10 ευρώ στις τιμές φυσικού αερίου κοστίζει 600 εκατ. ευρώ στην οικονομία μας με βάση αναφορές που είχε κάνει ο αναπληρωτής Υπουργός Οικονομικών Θεόδωρος Σκυλακάκης στη Βουλή πριν λίγους μήνες. Βέβαια ισχύει και το αντίστροφο, καθώς μια αποκλιμάκωση των τιμών ενέργειας και δη του φυσικού αερίου όπου βασίζεται η ηλεκτροπαραγωγή σε συνδυασμό με μια διαφαινόμενη πολύ καλή χρονιά στον τουρισμό δίνει ένα σημαντικό "αέρα" στο ΑΕΠ.

Υπενθυμίζεται, πάντως, ότι από τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ για τις εμπορευματικές συναλλαγές προκύπτουν τα εξής:

• Η συνολική αξία των εισαγωγών- αφίξεων, ανήλθε στο ποσό των 6.854,1 εκατ. ευρώ έναντι 5.033,6 εκατ. ευρώ τον Απρίλιο 2021, παρουσιάζοντας αύξηση 36,2% (χωρίς τα πετρελαιοειδή παρουσίασε αύξηση κατά 888,3 εκατ. ευρώ ή 23,2%, ενώ χωρίς τα πετρελαιοειδή και τα πλοία παρουσίασε αύξηση κατά 883,4 εκατ. ευρώ ή 23,2%).
• Η συνολική αξία των εξαγωγών- αποστολών, ανήλθε στο ποσό των 4.106,6 εκατ. ευρώ έναντι 3.195,8 εκατ. ευρώ τον Απρίλιο 2021,  παρουσιάζοντας αύξηση 28,5% (χωρίς τα πετρελαιοειδή παρουσίασε αύξηση κατά 305,7 εκατ. ευρώ ή 12,7%, ενώ χωρίς τα πετρελαιοειδή και τα πλοία παρουσίασε αύξηση κατά 305,3 εκατ. ευρώ ή 12,7%).
• Το έλλειμμα του εμπορικού ισοζυγίου ανήλθε σε 2.747,5 εκατ. ευρώ έναντι 1.837,8 εκατ. ευρώ τον Απρίλιο 2021, παρουσιάζοντας αύξηση 49,5% (χωρίς τα πετρελαιοειδή παρουσίασε αύξηση κατά 582,6 εκατ. ευρώ ή 41,1%, ενώ χωρίς τα πετρελαιοειδή και τα πλοία παρουσίασε αύξηση κατά 578,1 εκατ. ευρώ ή 41,1%).

Το τετράμηνο

Το α’ τετράμηνο εφέτος, η συνολική αξία των εισαγωγών- αφίξεων ανήλθε στο ποσό των 27.024,9 εκατ. ευρώ έναντι 18.563,8 εκατ. ευρώ το ίδιο διάστημα του 2021, παρουσιάζοντας αύξηση 45,6% (χωρίς τα πετρελαιοειδή παρουσίασε αύξηση κατά 4.434,3 εκατ. ευρώ ή 30,7%, ενώ χωρίς τα πετρελαιοειδή και τα πλοία παρουσίασε αύξηση κατά 4.411,0 εκατ. ευρώ ή 30,7%).

Η συνολική αξία των εξαγωγών- αποστολών ανήλθε στο ποσό των 15.723,8 εκατ. ευρώ έναντι 11.979,9 εκατ. ευρώ το α’ τετράμηνο του 2021, παρουσιάζοντας αύξηση 31,3% (χωρίς τα πετρελαιοειδή παρουσίασε αύξηση κατά 1.920,1 εκατ. ευρώ ή 21,2%, ενώ χωρίς τα πετρελαιοειδή και τα πλοία παρουσίασε αύξηση κατά 1.910,9 εκατ. ευρώ ή 21,1%).

Το έλλειμμα του εμπορικού ισοζυγίου ανήλθε σε 11.301,1 εκατ. ευρώ έναντι 6.583,9 εκατ. ευρώ το α’ τετράμηνο του 2021, παρουσιάζοντας αύξηση 71,6% (χωρίς τα πετρελαιοειδή παρουσίασε αύξηση κατά 2.514,2 εκατ. ευρώ ή 46,8%, ενώ χωρίς τα πετρελαιοειδή και τα πλοία παρουσίασε αύξηση κατά 2.500,1 εκατ. ευρώ ή 46,8%).

Θετικό δείγμα των εξαγωγών

Πάντως αχτίδα αισιοδοξίας φέρνει η αύξηση των εξαγωγών. Μετά την άνοδο με την οποία έκλεισε το 2021 (29,5%), η πορεία συνεχίζεται και διευρύνεται και κατά τη διάρκεια των τεσσάρων πρώτων μηνών του τρέχοντος έτους. Συγκεκριμένα, οι εξαγωγές συνολικά στο διάστημα Ιανουαρίου-Απριλίου αυξήθηκαν κατά 3,74 δισ. ή κατά 31,3% και ανήλθαν σε 15,72 δισ. από 11,98 δισ. Ωστόσο και οι εισαγωγές (συμπεριλαμβανομένων των πετρελαιοειδών) στο τετράμηνο Ιανουαρίου -Απριλίου 2022 αυξήθηκαν πάρα πολύ - κατά 8,46 δισ. ή κατά 45,6%, με τη συνολική τους αξία να διαμορφώνεται στα 27,02 δισ. έναντι 18,56 δισ. το ίδιο διάστημα του έτους 2021. Ως αποτέλεσμα των παραπάνω, το εμπορικό έλλειμμα στο διάστημα Ιανουαρίου-Απριλίου του 2022 αυξήθηκε κατά 4,72 δισ. ή κατά 71,6%, στα -11,30 δισ. από -6,58 δισ. το αντίστοιχο διάστημα του 2021. Χωρίς τα πετρελαιοειδή, το εμπορικό έλλειμμα αυξήθηκε στα -7,89 δισ. από -5,37 δισ., δηλαδή κατά 2,51 δισ. ή κατά -46,8%.

Παρά τις σοβαρές επιπτώσεις της αύξησης του ενεργειακού και μεταφορικού κόστους, της αύξησης του κόστους των α' υλών και βεβαίως του πολέμου στην Ουκρανία με τις παρενέργειες που αυτός δημιουργεί, οι Έλληνες εξαγωγείς προχωρούν στις ανάλογες προσαρμογές στη στρατηγική ανάπτυξης στη διεθνή αγορά, όταν οι συνθήκες το απαιτήσουν, ανέφερε, σχολιάζοντας τα αποτελέσματα η πρόεδρος του Πανελληνίου Συνδέσμου Εξαγωγέων, Χριστίνα Σακελλαρίδη. Το περιβάλλον, σημειώνει, παραμένει ρευστό και εξαιρετικά αβέβαιο και γι’ αυτό απαιτείται εγρήγορση.

Γιώργος Αλεξάκης