Βέβαια, το οικονομικό επιτελείο δε θέλει να ανοίξει τα χαρτιά του και πάντα διατηρεί μια συγκρατημένη στάση σε σχέση με νέα μέτρα, καθώς αυτά ανήκουν στην ατζέντα του Πρωθυπουργού λόγω και των εκλογών. Πάντως, τα χειρότερα στον ενεργειακό πληθωρισμό είναι για την ώρα πίσω και το οικονομικό επιτελείο εστιάζει στην αποκλιμάκωση των τιμών αερίου.
“Ο χειμώνας έχει πολλούς μήνες και υπάρχουν μεγάλες αβεβαιότητες για το πώς θα εξελιχθεί”, ανέφερε χθες κορυφαίο στέλεχος του οικονομικού επιτελείου σε δημοσιογραφική συζήτηση, επισημαίνοντας τη ραγδαία αποκλιμάκωση των τιμών στο φυσικό αέριο. Άλλωστε ο ήπιος καιρός, η πτώση της κατανάλωσης με τις σχετικές δράσεις εξοικονόμησης, έχει μειώσει τις ανάγκες εισαγωγών αερίου στη χώρα που παράπλευρα επιφέρει και όφελος στο ΑΕΠ της χώρας αφού οι πληρωμές για εισαγωγές καυσίμων –και δη πανάκριβου αερίου- από το εξωτερικό, αφαιρούνται αυτομάτως από την ελληνική οικονομία και το εθνικό εισόδημα. Μάλιστα δεν αποκλείονται και ευχάριστες εκπλήξεις από την κυβέρνηση, καθώς το σενάριο της ανάπτυξης βασίστηκε για το 2023 και το 2022 σε πολύ υψηλότερες τιμές αερίου και συνολικά ενέργειας, κάτι που μένει να αποτυπωθεί στα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ.
Η πτώση αυτή, πάντως, των τιμών αερίου αλλά και ο συνδυασμός με την άνοδο του ευρώ σε σχέση με το δολάριο έχει απομειώσει τις ανάγκες επιδοτήσεων. Έτσι μέχρι στιγμής και με τον Φεβρουάριο να φαίνεται να έρχεται με μειωμένες τιμές στη λιανική ή ρεύματος ανοίγουν περιθώρια για κινήσεις.
Επίσης πέρα από το "ανέγγιχτο" αποθεματικό του 1 δισ. ευρώ που έχει εγγραφεί στον προϋπολογισμό για την στήριξη των νοικοκυριών, φαίνεται να δημιουργείται ένα έξτρα δημοσιονομικό περιθώριο, κατ΄εκτίμηση περίπου 600 εκατ. ευρώ, λόγω της ισχυρότερης ανάπτυξης και των υπερεισπράξεων από φόρους με το πρωτογενές έλλειμμα του 2022 να συμπιέζεται στο 1,3% - 1,4% του ΑΕΠ έναντι στόχου για 1,6% του ΑΕΠ.
Να σημειωθεί ότι με βάση τα προσωρινά στοιχεία του προϋπολογισμού μέχρι το Δεκέμβριο, η μείωση του ελλείμματος κατά 1,8 δις. ευρώ συγκριτικά με το στόχο, οφείλεται στην υπέρβαση των εσόδων κατά 180 εκατ. ευρώ στο 12μηνο του 2022 και στην εξοικονόμηση δαπανών ύψους 1,98 δις. ευρώ το ίδιο διάστημα σε σχέση με τις προβλέψεις του προϋπολογισμού. Μάλιστα η υπέρβαση των εσόδων θα ήταν πολύ μεγαλύτερη αν δεν δινόταν η δίμηνη παράταση έως το τέλος του Φεβρουαρίου για την πληρωμή των τελών κυκλοφορίας, από τα οποία το υπουργείο Οικονομικών αναμένει 905 εκατ. ευρώ επί συνόλου 1,217 δισ. ευρώ.
ΚΥΑ και υπερκέρδη
Μέχρι το Φεβρουάριο, επίσης, αναμένεται, με βάση πληροφορίες από στέλεχος του οικονομικού επιτελείου, να πέσουν οι υπογραφές για την ΚΥΑ με την οποία θα “κουρεύονται” τα κέρδη έως και σε ποσοστό 90% που είχαν οι πάροχοι ρεύματος από τις διαφορές τιμών στη λιανική αγορά σε σχέση με τις τιμές χονδρικής τους τελευταίους μήνες. Όπως ανέφερε, δε, το ίδιο στέλεχος το νούμερο είναι σημαντικό αν και δεν υπάρχουν στο Υπ. Οικονομικών δεδομένα ακόμη. Σε σχέση με το πώς θα αξιοποιηθούν έκτακτοι πόροι, όπως ειπώθηκε χαρακτηριστικά, συνήθως αυτούς τους είδους τα έσοδα έχουν έκτακτη χρήση.
Είναι προφανές, βέβαια, ότι εν όψει και εκλογών δεν μπορεί να αποκλειστεί ένα νέο πακέτο για νέες παρεμβάσεις ενίσχυσης των εισοδημάτων, έστω κι αν η “μάχη” για την επενδυτική βαθμίδα χρειάζεται τα όπλα της δημοσιονομικής υπεραπόδοσης. Μένει να φανεί τι μείγμα πολιτικής θα αποφασιστεί το επόμενο διάστημα και όσο πάμε προς τις εκλογές όταν και θα ξεκαθαρίσει οριστικά και ο διαθέσιμος δημοσιονομικός χώρος.
Στην παλέτα, πάντως, της κυβέρνησης υπάρχουν ήδη καταχωρημένες ιδέες για μειώσεις ή κατάργηση, έστω σε προσωρινή βάση, του τέλους επιτηδεύματος για επαγγελματίες και επιχειρήσεις, μείωση της προκαταβολής του φόρου για τους ελεύθερους επαγγελματίες που αποτελούν και μια κρίσιμη εκλογική μάζα. Εκκρεμεί και η πιθανότητα για καταβολή των αναδρομικών σε όλους τους συνταξιούχους από τις περικοπές σε Δώρα και επικουρικές συντάξεις για το διάστημα από τον Ιούνιο του 2015 έως το Μάιο του 2016. Ωστόσο, το κόστος είναι υψηλό καθώς αγγίζει τα 2,4 δις. ευρώ και ένα από τα σενάρια που εξετάζονται είναι η αποπληρωμή των αναδρομικών σε 4 ετήσιες δόσεις αρχής γενομένης από φέτος.
Επίσης στην ατζέντα ιδεών είναι και περαιτέρω ελαφρύνσεις στη φορολογία εισοδήματος που θα υλοποιηθούν σε βάθος τετραετίας παράλληλη αναμόρφωση του φορολογικού συστήματος για επιχειρήσεις, φυσικά πρόσωπα, επαγγελματίες. Τέλος δρομολογείται και η αναμόρφωση των μισθολογίων στο δημόσιο από την 1-1-2024.
Γιώργος Αλεξάκης
