Ελλάδα και Αίγυπτος βρίσκονταν το τελευταίο διάστημα σε έντονες διαβουλεύσεις για την οριοθέτηση της ΑΟΖ. Η Αίγυπτος είχε ταχθεί ξεκάθαρα υπέρ της Ελλάδας και στο ζήτημα της Λιβύης, με αποτέλεσμα οι δύο πλευρές να έρθουν πιο κοντά και τελικά να καταλήξουν σε συμφωνία.
Σύμφωνα με ελληνικές διπλωματικές πηγές, η συμφωνία αυτή είναι απολύτως σύμφωνη με το δίκαιο της θάλασσας και παράλληλα αποτελεί επιβεβαίωση της θέσης ότι τα νησιά έχουν κυριαρχικά δικαιώματα υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ. Κατοχυρώνεται, όπως αναφέρουν οι διπλωμάτες μας, η επήρεια των νησιών μας σε θαλάσσιες ζώνες.
Για την Ελλάδα είναι επίσης σημαντικό πως η συμφωνία με την Αίγυπτο ουσιαστικά ακυρώνει το τουρκολιβυκό μνημόνιο. Αυτό ανέφεραν τόσο ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, όσο και ο υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Δένδιας, μετά την υπογραφή της συμφωνίας, λεπτομέρειες της οποίας αναμένεται να γίνουν γνωστές τις επόμενες ημέρες.
Αξίζει να δούμε πώς πιστεύει πως το πετυχαίνει αυτό η ελληνική πλευρά. Όπως αναφέρουν διπλωματικές πηγές, η συμφωνία με την Αίγυπτο κατοχυρώνει νόμιμα δικαιώματα της Ελλάδας και αναδεικνύει πως οι τουρκικές αξιώσεις είναι απολύτως παράνομες και ανεδαφικές.
Κι αυτό γιατί η Λιβύη πλέον βρίσκεται μεταξύ δύο απολύτως νόμιμων οριοθετήσεων (Ελλάδα-Ιταλία και Ελλάδα-Αίγυπτος). Η κυβέρνηση της Λιβύης, σύμφωνα με την Ελλάδα, δεν έχει καμία απολύτως νόμιμη βάση να απορρίπτει την συζήτηση με την Ελλάδα για να ολοκληρωθεί με νόμιμο τρόπο η οριοθετηση μεταξύ μας ΑΟΖ στην περιοχή νοτίως της Κρήτης. Η οριοθέτηση αυτή είναι η μόνη νόμιμη και εξυπηρετεί το συμφέρον αμφοτέρων των χωρών μας, εκτιμά η ελληνική πλευρά.
Επίσης, η Ελλάδα υπογραμμίζει πως η παρούσα οριοθέτηση είναι τμηματική, δηλαδή αποτελεί τμήμα συνολικής μεταγενέστερης οριοθέτησης μεταξύ των δύο χωρών.
Τουρκικές αντιδράσεις, διάλογος και... αντίλογος
Η εξέλιξη με τη συμφωνία της ελληνοαιγυπτιακής ΑΟΖ ήρθε σε μία ημέρα η οποία ξεκίνησε με πρόσκληση για διάλογο προς την Τουρκία από την ελληνική πλευρά.
Ο Έλληνας πρωθυπουργός εμφανίστηκε πρόθυμος να λύσει τις διαφορές με την Τουρκία για τις θαλάσσιες ζώνες με διάλογο που εφόσον δεν βρεθεί άλλη λύση, μπορεί να φτάσει και μέχρι τη Χάγη.
Στο πλαίσιο αυτό, η Ελλάδα ανακοίνωσε επίσης πως ο διπλωμάτης Παύλος Αποστολίδης έχει αναλάβει τις διερευνητικές επαφές για διάλογο με την Τουρκία, που το τελευταίο διάστημα δείχνει να τον αποζητά.
Η ανακήρυξη ΑΟΖ Ελλάδας- Αιγύπτου στη συνέχεια, όμως, προκάλεσε την αντίδραση της Τουρκίας. Το ΥΠΕΞ της γειτονικής χώρας επιφυλάχτηκε να «απαντήσει» στην ελληνοαιγυπτιακή συμφωνία και λίγη ώρα αργότερα προχώρησε σε Navtex για διεξαγωγή ασκήσεων με χρήση πραγματικών πυρών σε θαλάσσια περιοχή ανάμεσα σε Ρόδο και Καστελόριζο.
Υπάρχουν τέλος και οι εντός Ελλάδας αντιδράσεις με τον ΣΥΡΙΖΑ να κάνει λόγο για άρον - άρον συμφωνία, ενώ επικριτικός εμφανίστηκε και ο πρώην υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Κοτζιάς, ο οποίος θεωρεί πως η Ελλάδα κάνει βιαστικές κινήσεις, προκειμένου να προλάβει τις εξελίξεις με την Τουρκία. Το ΚΚΕ ζητά ενημέρωση για τη συμφωνία, σημειώνοντας πως διαφορετικά οι κυβερνητικοί πανηγυρισμοί δεν στηρίζονται κάπου.
Σπύρος Πολυχρονόπουλος
