Σε θερμό κλίμα πραγματοποιήθηκε η συνάντηση του Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, η οποία ήταν μεγαλύτερη σε διάρκεια απ' ό,τι είχε αρχικά προγραμματιστεί.
Ο κ. Ερντογάν έφτασε στη χώρα μας στις 10.30 και μία ώρα αργότερα βρέθηκε στο Προεδρικό Μέγαρο, όπου είχε μία σύντομη συνάντηση με την Κατερίνα Σακελλαροπούλου.
Ο Τούρκος πρόεδρος στο διάλογο που είχε on camera με την πρόεδρο της Δημοκρατίας είπε πως «πιστεύω ότι η αυτή η συνόδος θα αποτελέσει την αρχή για μια νέα εποχή στις σχέσεις Ελλάδας-Τουρκίας» είπε ο κ. Ερντογάν. «Οι υπουργοί των δύο χωρών θα κάνουν εποικοδομητικές συναντήσεις. Θα συζητήσουμε ποια βήματα μπορούμε να κάνουμε σε όλα τα ζητήματα. Οι προετοιμασίες έχουν γίνει από τους υπουργούς. Θα συνεχίσουμε τον δρόμο μας με πιο ευνοϊκό τρόπο. Πιστεύω ότι θα είναι καλύτερα για το μέλλον και των δύο μερών να μιλάμε βλέποντας το ποτήρι μισογεμάτο».
Λίγα λεπτά μετά τις 12.00 ο κ. Ερντογάν μετέβη στο Μέγαρο Μαξίμου όπου τον υποδέχθηκε ο Κυριάκος Μητσοτάκης.
Η συνάντησή τους ήταν προγραμματισμένο να ολοκληρωθεί γύρω στις 13.00 ώστε να ξεκινήσουν οι κοινές δηλώσεις, αλλά φαίνεται πως οι δύο ηγέτες είχαν πολλά να πουν και υπήρξε μεγάλη καθυστέρηση.
Οι δηλώσεις ξεκίνησαν τελικά δέκα λεπτά πριν από τις 14.00, με τους δύο ηγέτες να κάνουν λόγο για ένα νέο ξεκίνημα στις σχέσεις Ελλάδας- Τουρκίας.
Πρώτος πήρε το λόγο ο Κυριάκος Μητσοτάκης, ο οποίος είπε πως οι δύο χώρες μετά από αρκετές αναταράξεις βαδίζουν πλέον σε ένα πιο ήρεμο μονοπάτι.
"Ελλάδα και Τουρκία πρέπει να αναζητούν λύσεις και αν δεν γεφυρώνονται να μην παράγουν αυτόματα εντάσεις και κρίσεις", είπε ο κ. Μητσοτάκης και σημείωσε πως πάνω σε αυτή τη λογική χτίζονται νέες διμερείς συμφωνίες.
Οι συμφωνίες αφορούν το εμπόριο, την τεχνολογία, τον τουρισμό, αλλά και το μεταναστευτικό.
Ειδικά για το μεταναστευτικό ο Κυριάκος Μητσοτάκης είπε πως "με τον πρόεδρο Ερντογάν διαπιστώσαμε τη σημαντική μείωση των ροών λόγω της φύλαξης των συνόρων αλλά και της συνεργασίας αστυνομίας-λιμενικού των δύο χωρών".
Ο Έλληνας Πρωθυπουργός ανακοίνωσε ακόμα πως "η Ελλάδα στηρίζει τη διευκόλυνση χορηγήσεων στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού κεκτημένου. Επιπλέον η Ελλάδα ζήτησε και εξασφάλισε την έγκριση της ΕΕ ώστε να ενεργοποιηθεί η δυνατότητα Τούρκων και των οικογενειών τους να επισκέπτονται χωρίς βίζα για επτά ημέρες 10 νησιά μας που είτε έχουν προσφυγικές δομές είτε έχουν σύνδεση ακτοπλοική με την Τουρκία".
Φυσικά ο Πρωθυπουργός είπε πως υπάρχουν και διαφωνίες, κάνοντας ιδιαίτερη αναφορά στο Κυπριακό. Ο κ. Μητσοτάκης είπε πως "για εμάς ως Ελλάδα δεν υπάρχει λύση πέραν αυτής των Ηνωμένων Εθνών και ο διάλογος πρέπει να ξεκινήσει από εκεί που σταμάτησε το 2017".
Παρόλα αυτά, ο κ. Μητσοτάκης είπε πως 100 χρόνια μετά την υπογραφη της Συνθήκης της Λωζάνης συνάπτεται διακήρυξη περί σχέσεων φιλίας καλής γειτονίας μια σχέση που οραματίστηκε ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης όταν παρέλαβε το 1997 το μεγάλο βραβείο Ιπεκτσί. Διακήρυξη που υπογράψαμε σεβόμενοι απόλυτα τα δικαιώματα που απορρέουν από την κυριαρχία κάθε χώρας
Το επόμενο βήμα μπορεί να είναι η προσέγγιση για οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ", σημείωσε.
Κλείνοντας, ο Έλληνας πρωθυπουργός είπε πως στο πλαίσιο της καλής συνεργασίας που θέλουν να αναπτύξουν οι δύο χώρες, προγραμματίζει να επισκεφθεί την Τουρκία την άνοιξη του 2024.
Οι δηλώσεις Ερντογάν
Στο ίδιο ύφος ήταν και οι δηλώσεις του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ο οποίος πήρε τη σκυτάλη από τον Έλληνα Πρωθυπουργό και δήλωσε πολύ χαρούμενος για το γεγονός ότι αναβιώνει το Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας.
Θέλουμε να προωθήσουμε τη θετική σχέση που υπάρχει και πιστεύω ότι μπορούμε να πραγματοποιούμε μια φορά τον χρόνο αυτή τη συνάντηση, είπε ο Ερντογάν.
Επίσης, δήλωσε πως Ελλάδα και Τουρκία είναι ουσιαστικά αδέρφια που μοιράζονται την ίδια θάλασσα και εξέφασε την πίστη πως όλες οι διαφωνίες που υπάρχουν μπορούν να ξεπεραστούν.
"Ευχή μας είναι να επιλύσουμε τα κοινά προβλήματα", σημείωσε.
Από τις συμφωνίες που υπογράφονται ανάμεσα στις δύο πλευρές ο Ερντογάν στάθηκε στο γεγονός ότι "συμφωνήσαμε να ανεβάσουμε στα 10 δισ το διμερές εμπόριο".
"Συζητήσαμε πώς θα αντιμετωπίσουμε τη διεθνή τρομοκρατία και χαιρετίσαμε το κλείσιμο του καταυλισμού του Λαυρίου και ζήτησα προσοχή να μην υπάρξουν παρόμοιοι καταυλισμοί που υποθάλπτουν τρομοκράτες", είπε ακόμα ο Ερντογάν.
Διαφωνία για τις μειονότητες
Η αναφορά Ερντογάν σε τουρκική μειονότητα ήταν ουσιαστικά η μόνη ανοιχτή διαφωνία των δύο ηγετών, εκτός από το Κυπριακό, για το οποίο συμφώνησαν ότι διαφωνούν.
Για τη Θράκη, όμως, ο Τούρκος πρόεδρος χρησιμοποίησε τον όρο Τουρκική μειονότητα, γεγονός που προκάλεσε την αντίδραση Μητσοτάκη.
Ο Ερντογάν δήλωσε συγκεκριμένα πως "η τουρκική μειονότητα στην Ελλάδα και η ρωμέικη κοινότητα στην Τουρκία είναι δομικά στοιχεία του πολιτιστικού μας πλούτου. Διατύπωσα τις προσδοκίες για τη βελτίωση της κατάστασης της τουρκικής μειονότητας στη Δυτική Θράκη".
Μετά το πέρας της ομιλίας Ερντογάν ο κ. Μητσοτάκης πήρε ξανά το λόγο και απάντησε λέγοντας πως "ο προσδιορισμός της μειονότητας στη Θράκη ως μουσουλμανικής προσδιορίζεται από τη συνθήκη της Λωζάνης".
«Για εμένα προσωπικά η Θράκη αποτελεί παράδειγμα συνύπαρξης χριστιανών και μουσουλμάνων. Ο προσδιορισμός της μειονότητας καθορίζεται από τη Συνθήκη της Λωζάνης. Χρέος μας είναι να συντηρήσουμε και να διασφαλίσουμε το κλίμα της αρμονικής συμβίωσης . Η Ελλάδα διαβεβαιώνει ότι θα εξακολουθήσει να δουλεύει νυχθημερόν προς αυτή την κατεύθυνση», είπε.
Στη συνέχεια οι δύο ηγέτες δεν δέχθηκαν ερωτήσεις, αλλά φωτογραφήθηκαν με μία θερμή χειραψία και χαμόγελα.
Τα υπουργικά ραντεβού
Πέραν του ΥΠΕΞ Γιώργου Γεραπετρίτη που βλέπει τον Χακάν Φιντάν, ο Νίκος Δένδιας μιλάει για πρώτη φορά επί ελληνικού εδάφους με τον Γιασάρ Γκιουλέρ. Οι υφυπουργοί Εξωτερικών Κώστας Φραγκογιάννης και Πρέσβειρα Αλεξάνδρα Παπαδοπούλου συναντώνται αυτή την ώρα με τον Μπουράκ Άκτσαπαρ, ο Δημήτρης Καιρίδης, ο Γιάννης Οικονόμου και ο Χρήστος Στυλιανίδης με τον Αλί Γερλίκαγια, ο Κυριάκος Πιερρακάκης με τον Γιουσούφ Τεκίν, ο Κωστής Χατζηδάκης με τον Μεχμέτ Σιμσέκ, ενώ η Όλγα Κεφαλογιάννη και η Λίνα Μενδώνη συναντούν από κοινού τον Μεχμέτ Νούρι Ερσόι.
