Ήδη, με βάση εκτιμήσεις του οικονομικού επιτελείου από την σύγκριση των εισαγωγών στα ενεργειακά προϊόντα με τις αντίστοιχες εξαγωγές, ο λογαριασμός των απωλειών για το 2021 ανέρχεται στο 1 δισ. ευρώ και εφόσον δεν υπάρξει δραστική αποκλιμάκωση τους επόμενους μήνες το κόστος στην οικονομία, θα ξεπεράσει τα 3 δισ. ευρώ για το 2022.
Έτσι, ήδη από χτες (15/12), για νέα στοχευμένα μέτρα το πρώτο τρίμηνο του 2022 για την περαιτέρω προστασία των ευάλωτων νοικοκυριών από τις μεγάλες ανατιμήσεις στην ενέργεια, έκανε λόγο μιλώντας στη συζήτηση για τον Προϋπολογισμό, ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κώστας Σκρέκας.
Μάλιστα, με βάση πληροφορίες, η κυβέρνηση εξετάζει αύξηση της επιδότησης για το ηλεκτρικό ρεύμα του μηνός Δεκεμβρίου που αναμένεται να πάει από τα 39 ευρώ που ήταν για το μήνα Νοέμβριο στα 69 ευρώ για την κατανάλωση έως τις 300 κιλοβατώρες. Έτσι στο τραπέζι βρίσκονται διάφορες ιδέες που παραπέμπουν είτε σε αυξημένη ενίσχυση για τον Δεκέμβριο, είτε σε επέκταση της επιδότησης και για τους λογαριασμούς που αναφέρονται στο Νοέμβριο. Ουσιαστικά, με βάση πληροφορίες η αύξηση του ποσού επιδότησης, ανάλογα με την επιλογή που θα γίνει, μπορεί να φτάσει σε επίπεδα από 20 έως 30 ευρώ. Ερώτημα είναι βέβαια και το αν θα είναι οριζόντια ή θα διανεμηθεί με βάση κριτήρια, πάντα για την κατανάλωση έως τις 300 κιλοβατώρες.
Φυσικό αέριο
Για τους λογαριασμούς φυσικού αερίου και τις αιτιάσεις της αντιπολίτευσης ο κ. Σκρέκας ανέφερε ότι οι παρεμβάσεις της κυβέρνησης έχουν οδηγήσει σε ωφέλεια κατά 30 ευρώ, 30 φορές δηλαδή μεγαλύτερη ωφέλεια ανά θερμική μεγαβατώρα φυσικού αερίου. «Και βέβαια έπονται και νέα μέτρα στήριξης όπως αυτά θα εξειδικευθούν το επόμενο διάστημα» προσέθεσε και τόνισε ότι «θα αυξήσουμε τον Δεκέμβριο σημαντικά την έκπτωση την οποία θα απολαμβάνουν οι καταναλωτές σε συνεργασία της ΔΕΠΑ Εμπορίας με τους υπόλοιπους ιδιώτες παρόχους».
«Η δική μας απάντηση στην προσπάθεια να δημιουργήσουμε μόνιμες βάσεις αντιμετώπισης φαινομένων μεταβλητότητας των τιμών της ηλεκτρικής ενέργειας ή του φυσικού αερίου, των ορυκτών καυσίμων στο μέλλον, είναι μια φιλόδοξη συνεκτική και σύγχρονη πολιτική πράσινης μετάβασης. Μία πολιτική η οποία περιλαμβάνει όλους τους συμπολίτες μας σε κάθε στάδιο της μετάβασης και σε όλο το φάσμα της», ανέφερε ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
Μια 10ετία αστάθειας
Αξίζει να σημειωθεί ότι ήδη η κυβέρνηση στην παρούσα φάση «βλέπει» ότι η κατάσταση με την αστάθεια στις τιμές θα κρατήσει μια 10ετία και γι’ αυτό επεξεργάζεται τη δημιουργία ενός μόνιμου μηχανισμού εξισορρόπηση για τα νοικοκυριά. Αν και η όλη άσκηση είναι ακόμα σε εξέλιξη, ωστόσο με βάση τα όσα αναφέρονται θα χρησιμοποιηθεί ένας αλγόριθμος μέσω του οποίου θα διανέμονται τα έξτρα έσοδα του προϋπολογισμού από τα δικαιώματα ρύπων για την απορρόφηση μέρους των αυξήσεων στους λογαριασμούς λιανικής γι’ αυτούς που θα κριθούν δικαιούχοι. Ο μηχανισμός θα ενεργοποιείται αυτόματα όταν οι τιμές ξεπεράσουν ένα καθορισμένο όριο. «Θέλει σκέψη και προσοχή για το πως θα δομηθεί αλλά και για τα κριτήρια με βάση τα οποία θα απονέμουμε πραγματική και κοινωνική δικαιοσύνη», τονίζουν στελέχη του οικονομικού επιτελείου σχετικά με το μηχανισμό.
Η παραγωγή
Σε ό,τι αφορά τις επιχειρήσεις το σενάριο για παροχή στήριξης είναι ακόμη θολό, καθότι μία τέτοια κρατική βοήθεια μπορεί να αντίκειται στο νομικό καθεστώς των ευρωπαϊκών κρατικών ενισχύσεων.
Πάντως στη Βουλή ο κ. Σκρέκας, ανακοίνωσε ότι το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας σχεδιάζει μέτρα στήριξης και αναζητά τρόπους στήριξης και του πρωτογενούς τομέα, με στόχο να μην μείνουν απροστάτευτοι οι αγρότες απέναντι στην παγκόσμια κρίση που έχει εκτινάξει τις τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας και του φυσικού αερίου.
Φρένο στην ανάκαμψη
Βέβαια η όλη αυτή κατάσταση φέρνει και ανησυχία για το οικονομικό επιτελείο για πιθανά «φρένα» στην πορεία ανάκαμψης. Μάλιστα εκτιμάται ότι το ράλι τιμών στην ενέργεια θα περιορίσει το τελευταίο τρίμηνο τη δυναμική του ΑΕΠ που φέτος κλειδώνει πολύ πιο πάνω από το 6,9% που αναφέρει ο νέος προϋπολογισμός. Για το 2022 ο στόχος για ανάπτυξη 4,5% καθίσταται αβέβαιος ωστόσο υπάρχει ελπίδα λόγω των πόρων που θα εισρεύσουν από το Ταμείο της Ανάκαμψης και θα πρέπει να αξιοποιηθούν τάχιστα για μην κόψει σε ταχύτητα η οικονομία. Η πρώτη πάντως δόση των 4 δισ. ευρώ θα έρθει με μεγάλη καθυστέρηση και όχι νωρίτερα από τον Μάρτιο του 2022.
Γιώργος Αλεξάκης
