Αξίζει να σημειωθεί μπορεί φέτος, μετά τον Ιούλιο ο τουρισμός να ανακάμπτει δυναμικά και κυρίως να βλέπει αυξημένη, σε σχέση με το 2019 τη μέση δαπάνη per capita, ωστόσο αυτό δε σημαίνει ότι όλα βαίνουν καλώς και ότι ο διεθνής ανταγωνισμός κάθεται με «σταυρωμένα τα χέρια».
Είναι χαρακτηριστικό ότι με βάση τα δημόσια δεδομένα που έχουν ανακοινώσει οι αρμόδιες αρχές ανταγωνιστικών τουριστικά χωρών, καταγράφεται ισχυρή ανάκαμψη σε βασικούς προορισμούς με τους οποίους «κονταροχτυπιόμαστε». Έτσι η Τουρκία, η Κύπρος και η Κροατία έχουν υψηλότερα ποσοστά αναπλήρωσης της τουριστικής κίνησης φέτος σε σχέση με το 2019. Εμείς όπως φαίνεται πάμε όμως καλύτερα από την Ισπανία, αλλά και από άλλες μεγάλες δυνάμεις, ειδικά όσες βασίζονται στον τουρισμό πόλης. Επισημαίνεται, δε, ότι Τουρκία, Ισπανία και Κύπρος έχουν δημοσιεύσει στατιστικά στοιχεία και Ιουλίου ενώ η Ελλάδα και η Κροατία μέχρι Ιούνιο.
Στο φόντο αυτό κι εν όψει μια σκληρής από άποψη ανταγωνισμού νέας χρονιάς είναι προφανές ότι ο τουριστικός κόσμος αναμένει με αγωνία τη νέα στρατηγική αλλά και τις δράσεις στήριξης του κλάδου. Έτσι οι εξαγγελίες του Πρωθυπουργού στη ΔΕΘ είναι στο μικροσκόπιο. Άλλωστε ο τουρισμός αποτελεί άλλωστε και την «ατμομηχανή» της ελληνικής οικονομίας, όπως επανειλημμένα έχει παραδεχτεί τελευταία και το οικονομικό επιτελείο με αφορμή και την καλή πορεία των εσόδων το δίμηνο Ιουλίου και Αυγούστου.
Μείωση φόρων
Έτσι η μείωση στο 11% του ΦΠΑ στο τουριστικό πακέτο, αλλά και η περαιτέρω στήριξης της εστίασης και των μεταφορών με μείωση συντελεστών, αλλά και η προώθηση του ψηφιακού μετασχηματισμού, είναι ζητήματα που θα ήθελε να ακούσει ο τουρισμός δια στόματος Πρωθυπουργού.
Υπενθυμίζεται ότι στα τέλη Ιουνίου κι εν όψει της σεζόν ο Πρόεδρος του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΣΕΤΕ) Γιάννης Ρέτσος μιλώντας στην 29η Τακτική Γενική Συνέλευση του Συνδέσμου είχε περιγράψει τις βασικές προκλήσεις που αντιμετωπίζει ο κλάδος πέρα από τις υγειονομικές.
Όπως είχε πει ο κ. Ρέτσος: «Έχουν γίνει πολλά, μπορούν να γίνουν ακόμα περισσότερα, όπως είναι για παράδειγμα ο ενιαίος ΦΠΑ σε τουρισμό και μεταφορές, ύψους 11%. Υπήρξε προεκλογική εξαγγελία της σημερινής Κυβέρνησης, και αν τα δημοσιονομικά το επιτρέψουν, θα ήταν εξαιρετικά χρήσιμο και κρίσιμο να επισπευσθεί. Κάτι που θα ενίσχυε ιδιαίτερα την ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων, ώστε να ανακτήσουν μεγαλύτερο κομμάτι της πελατείας τους, από μία συρρικνωμένη, για δεύτερη συνεχή χρονιά, παγκόσμια τουριστική πίτα. Με αυτήν την αφορμή, και σε αυτή τη συγκυρία που όλοι οι παγκόσμιοι τουριστικοί παίχτες ανασυντάσσονται, μπορούμε πλέον να συζητήσουμε για ένα νέο φορολογικό πλαίσιο που δεν θα επιβαρύνει την ανταγωνιστικότητα με την υψηλή φορολογία. Γνωρίζουμε πολύ καλά πλέον ότι οι όποιες αποσπασματικές κινήσεις επιμέρους μείωσης φορολογικών συντελεστών, δε λύνουν κανένα πρόβλημα ανταγωνιστικότητας» τόνισε ο πρόεδρος του ΣΕΤΕ δίνοντας το στίγμα. Παράλληλα είχε αναφερθεί και σε έργα υποδομών αλλά και μετασχηματισμού:
Το Ταμείο Ανάκαμψης
«Τα κονδύλια που πρόκειται να διοχετευθούν στην ελληνική οικονομία από το Ταμείο Ανάκαμψης, θα στηρίξουν σημαντικά την προσπάθεια της χώρας να εξέλθει από την πρωτοφανή κρίση που προκάλεσε η πανδημία. Θα δημιουργήσουν πολλαπλασιαστικά θετικό αποτέλεσμα στην αναπτυξιακή διαδικασία. Θα δώσουν νέα ώθηση στον ελληνικό τουρισμό, στην ελληνική οικονομία σε ολόκληρη της Ελλάδα. Μπορούν μέσα σε λίγα χρόνια να αλλάξουν την εικόνα της χώρας και να την καταστήσουν σύγχρονη, ανταγωνιστική, με ένα νέο εμπλουτισμένο τουριστικό προϊόν που θα ανταποκρίνεται στις νέες απαιτήσεις. Η Ελλάδα αναβαθμίζεται και εμείς δηλώνουμε παρόντες σε αυτήν τη μεγάλη πρόκληση.
Οι υποδομές
Το Ινστιτούτο του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων, τον Σεπτέμβριο 2020, κατέθεσε αναλυτική μελέτη, που περιλαμβάνει συγκεκριμένες προτάσεις για επενδύσεις σε έργα δημοσίων υποδομών σε ολόκληρη την Ελλάδα. Κάτι, που μπορεί να αποτελέσει ένα χρήσιμο εργαλείο για την Πολιτεία, σε μία συντονισμένη προσπάθεια ενίσχυσης της ανταγωνιστικότητας του τουριστικού τομέα. Οι δημόσιες επενδύσεις σε υποδομές στοχεύουν στην ενίσχυση της συνδεσιμότητας, στην προσέλκυση νέων επισκεπτών, στη βελτίωση της τουριστικής εμπειρίας στον προορισμό, στη δημιουργία νέων εμπειριών, στην προώθηση της βιώσιμης ανάπτυξης, σε έργα με μεγάλη και πολλαπλασιαστική επίδραση».
Ο ψηφιακός μετασχηματισμός του ελληνικού τουρισμού
Όπως είχε τονίσει ο κ. Ρέτσος «και σε αυτόν τον τομέα η πανδημία λειτούργησε ως επιταχυντής. Η ανάγκη για ψηφιακό μετασχηματισμό αυξήθηκε κατακόρυφα. Ήδη 95% των εταιρειών τουρισμού σε παγκόσμιο επίπεδο, προσπαθούν να εισαγάγουν νέες τεχνολογίες για να αντιμετωπίσουν το καινούργιο περιβάλλον, να ικανοποιήσουν τις αναδυόμενες ανάγκες, να δημιουργήσουν μια καινοτόμο βάση ανταγωνιστικότητας. Αξιοποιώντας τις νέες ψηφιακές τεχνολογίες, οι τουριστικές επιχειρήσεις πρέπει να κάνουν το άλμα από τη βασική ψηφιοποίηση, στην ευφυή χρήση των δεδομένων, για τη δημιουργία νέων προϊόντων και υπηρεσιών. Αυτό είναι εφικτό μέσα από τεχνολογίες που μεταμορφώνουν τον τουριστικό τομέα, όπως η τεχνητή νοημοσύνη, η βιομετρική, το blockchain, το cloud και πολλές άλλες ακόμα. Και σε αυτόν το τομέα παρουσιάσαμε πρόσφατα μελέτη που περιλαμβάνει 5 βασικούς πυλώνες και 12 στρατηγικές δράσεις για την επιτάχυνση του ψηφιακού μετασχηματισμού του τουριστικού τομέα».
Παράλληλα ο πρόεδρος του ΣΕΤΕ είχε σταθεί και στο ζήτημα με τις στρατηγικές συνεργασίες ιδιωτικού και δημόσιου φορέα.
«Είναι σημείο κομβικής σημασίας, αφορά και το θέμα των ψηφιακών τεχνολογιών, κυρίως όμως έχει να κάνει με την ανάγκη σταθερής στο χρόνο, με ξεκάθαρους όρους και διαδικασίες, συνεργασίας του ΣΕΤΕ και της MarketingGreece με το Υπουργείο Τουρισμού και τον ΕΟΤ. Συνεργασία που όλοι γνωρίζουμε ότι θα ωφελήσει τα μέγιστα τον ελληνικό τουρισμό και την εικόνα της χώρας στο εξωτερικό. Η Ελλάδα είναι ένα ισχυρό brand που οφείλουμε να προστατεύουμε και να εξελίσσουμε διαρκώς. Με συνταγές από το μέλλον και όχι με στερεότυπα από το παρελθόν. Οι δύσκολες και απαιτητικές συνθήκες που ζούμε, απαιτούν ακόμα περισσότερο συνένωση δυνάμεων, συνεργασία όλων των φορέων του ιδιωτικού και του δημόσιου τομέα. Οι μοναχικές πορείες δεν ωφελούν κανέναν» ανέφερε ο πρόεδρος του ΣΕΤΕ τον Ιούνιο βάζοντας ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο δομικών μεταρρυθμίσεων και θωράκισης του κλάδου στη χώρα.
Συνεργασία ΣΕΤΕ - Υπ. Τουρισμού
Υπενθυμίζεται ότι οι πρωτοβουλίες που πρέπει να αναληφθούν για τη συνέχιση της τουριστικής δραστηριότητας κατά τη φθινοπωρινή και χειμερινή περίοδο, οι δράσεις για την προετοιμασία της επόμενης θερινής σεζόν, αλλά και η μεσομακροπρόθεσμη στρατηγική για την ενίσχυση του τουριστικού τομέα, ήταν ορισμένα από τα βασικά θέματα που τέθηκαν στη συνάντηση εργασίας που πραγματοποιήθηκε, την Τετάρτη 8 Σεπτεμβρίου, μεταξύ του Υπουργού Τουρισμού, κ. Βασίλη Κικίλια, του προεδρείου του ΣΕΤΕ και των εκπροσώπων των πανελλήνιων κλαδικών ενώσεων - Μελών του Συνδέσμου.
Ο Υπουργός Τουρισμού, κ. Κικίλιας κατά τη διάρκεια της συζήτησης επισήμανε μεταξύ άλλων: «Ο τουρισμός είναι η ατμομηχανή της ελληνικής οικονομίας. Πράγματι, η πανδημία δημιούργησε πολλά προβλήματα παγκοσμίως, και σε εμάς, στον τουρισμό. Όμως, είμαστε εδώ να συνεργαστούμε με τον κοινωνικό μας εταίρο, θεσμικό φορέα, τον ΣΕΤΕ και όλους τους εμπλεκόμενους φορείς. Είμαστε εδώ για να εργαστούμε ομαδικά, συνολικά και νομίζω ότι, αν και εφόσον αυτό γίνει, θα έρθουν και τα αναμενόμενα αποτελέσματα».
Από την πλευρά του ο Πρόεδρος του ΣΕΤΕ, κ. Ρέτσος, έκανε ιδιαίτερη αναφορά στο «μαξιλάρι» που δημιουργήσαν για την εθνική οικονομία τα τουριστικά έσοδα της φετινής χρονιάς, επισημαίνοντας την ανάγκη να μείνει ζωντανή η τουριστική δραστηριότητα μέσα στην πανδημία και κατά την ιδιαίτερη φθινοπωρινή και χειμερινή φάση, να συνεχισθεί η ανάκαμψη των αστικών προορισμών και να επαναλειτουργήσουν οι ορεινοί και ημιορεινοί προορισμοί για πρώτη φορά από τον Φεβρουάριο του 2020. Παράλληλα, έθεσε το θέμα της διασφάλισης της συνέχισης της λειτουργίας βασικών αγορών μας, όπως οι ΗΠΑ, η Γερμανία, η Βρετανία, η Γαλλία, Ισραήλ, κ.α. «Θα πρέπει, λοιπόν, να δούμε κινήσεις άμεσου ενδιαφέροντος, που έχουν να κάνουν με το πώς θα δημιουργήσουμε τις προϋποθέσεις να εξακολουθήσει η χώρα να παραμένει ανοιχτή, η οικονομική δραστηριότητα ενεργή και να έχουμε δραστηριότητες που να συνεχίσουν να εξελίσσονται τους επόμενους μήνες», σημείωσε μεταξύ άλλων.
Κατά τη διάρκεια της συνάντησης τέθηκαν, επιπλέον, στρατηγικής φύσεως ζητήματα για το μέλλον του τουρισμού, όπως η διαχείριση των προορισμών και η βελτίωση και προώθηση του τουριστικού προϊόντος.
Ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας
Στο πλαίσιο αυτό, οι εκπρόσωποι των κλαδικών ενώσεων - Μελών του ΣΕΤΕ ανέπτυξαν και τα ειδικότερα θέματα που αντιμετωπίζει ο κάθε επιμέρους κλάδος της τουριστικής οικονομίας. Σύμφωνα με τις τοποθετήσεις τους, η ανταπόκριση σε έναν συνεχώς εντεινόμενο ανταγωνισμό και η διατήρηση και ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας του ελληνικού τουρισμού, ειδικά σε μια περίοδο ανάκαμψης από μια πρωτοφανή κρίση, έχουν ανάγκη, ανάμεσα σε άλλα πιο ειδικά ζητήματα, από:
- Τη διατήρηση της θετικής τάσης που επιβεβαιώνεται από την αύξηση της εισερχόμενης ταξιδιωτικής κίνησης τη φετινή χρονιά. Η εξέλιξη αυτή, αποδίδεται αφενός στην καλή διαχείριση της πανδημίας το 2020 και αφετέρου στον έγκαιρο και με κανόνες άνοιγμα, φέτος, στις αγορές. Ζητούμενο είναι να επικαιροποιούνται έγκαιρα οι κανόνες και τα πρωτόκολλα σε κάθε κλάδο του τουρισμού.
- Την αναδιαμόρφωση της εθνικής στρατηγικής, τον σχεδιασμό νέων προϊόντων που, πλέον, θέλει ο σύγχρονος τουρίστας και τη σωστή προβολή και προώθησή τους στις διεθνείς αγορές.
- Τη δρομολόγηση στοχευμένων επενδύσεων για δημιουργία και αναβάθμιση δημοσίων υποδομών. Προτεραιότητα πρέπει να δοθεί στη βελτίωση των «πυλών εισόδου», όπως λιμάνια και αεροδρόμια και τοπικά οδικά δίκτυα, προκειμένου να αντιμετωπιστούν τα ζητήματα φέρουσας ικανότητας των προορισμών, αξιοποιώντας κονδύλια από το Ταμείο Ανάκαμψης αλλά και από τα ΕΣΠΑ 2021-2027.
- Την υιοθέτηση ενός μείγματος οικονομικής πολιτικής που θα ευνοεί τη βιωσιμότητα των τουριστικών επιχειρήσεων με έμφαση στα εργασιακά, τη μείωση του ΦΠΑ σε διαμονή, τη σταθεροποίηση του μειωμένου συντελεστή ΦΠΑ στις μεταφορές (αεροπορικώς – ακτοπλοϊκώς – χερσαία μέσα), την απαλλαγή από το συμπληρωματικό ΕΝΦΙΑ για καταλύματα, την κατάργηση του φόρου διαμονής ή ανταποδοτικότητά του και τη ρύθμιση των βραχυχρόνιων μισθώσεων.
- Τη θεσμοθέτηση ενός χωροταξικού και πολεοδομικού πλαισίου για τον τουρισμό σύμφωνα με τις αρχές βιώσιμης ανάπτυξης.
- Την πρόσβαση και αξιοποίηση δεδομένων για τη χάραξη τουριστικής και επιχειρηματικής πολιτικής.
- Την αναβάθμιση της τουριστικής εκπαίδευσης και επαγγελματικής κατάρτισης.
Στο πλαίσιο των σημαντικών θεμάτων που αφορούν ευρύτερα τον τουριστικό τομέα, ο κ. Ρέτσος δήλωσε τη στήριξη του ΣΕΤΕ στις σημαντικές δεσμεύσεις της Κυβέρνησης για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής και την εφαρμογή του σχεδίου δράσης σε σχέση με την πρωτοβουλία «Μεσόγειος, μία υποδειγματική θάλασσα έως το 2030», μέρος μιας στρατηγικής που θέτει τη βιοποικιλότητα στο επίκεντρο του σχεδιασμού.
Αξίζει να σημειωθεί ότι ο Yπουργός Τουρισμού συμμετείχε και στη συνεδρίαση του Διοικητικού Συμβουλίου του ΣΕΤΕ, την Τρίτη 7 Σεπτεμβρίου, όπου έγινε μια πρώτη συζήτηση για τα ζητήματα του τομέα.
Γιώργος Αλεξάκης
