Το πρώτο ζήτημα που προκύπτει είναι η ασφάλεια ενός λιμανιού και τι συμβαίνει σε περίπτωση που ένας πλοιοκτήτης αρνηθεί να το προσεγγίσει. Σύμφωνα με νομικούς συμβούλους, εάν ένας πλοιοκτήτης αρνηθεί να ακολουθήσει την εντολή του ναυλωτή, χωρίς επαρκείς λόγους, αυτός δικαιούται να τερματίσει το συμβόλαιο ή/και να ζητήσει αποζημίωση. Συνεπώς οι πλοιοκτήτες πρέπει να εξετάζουν προσεκτικά τους όρους του συμβολαίου. Αντίστοιχα εάν ένας πλοιοκτήτης ακολουθήσει τις οδηγίες του ναυλωτή και υποστεί ζημιές, είναι πιθανό να δικαιούται αποζημίωση, πάντα με βάση τους όρους της σύμβασης που έχει υπογραφεί.
Καραντίνα και καθυστερήσεις
Όπως αναφέρει η δικηγορική εταιρεία Ince, σε μία χρονοναύλωση, ένας πλοιοκτήτης είναι γενικά υπεύθυνος για το πλήρωμα. Εάν ένα μέλος του πληρώματος νοσήσει, ο πλοιοκτήτης πρέπει να διασφαλίσει ότι βρίσκεται σε καραντίνα και να αναλάβει τη θεραπεία και τον επαναπατρισμό του. Όταν η ασθένεια προκύψει κατόπιν εντολής του ναυλωτή - πχ για μετάβαση σε ένα μολυσμένο λιμάνι -, ο πλοιοκτήτης μπορεί, υπό προϋποθέσεις, να ζητήσει να καλυφθούν τα ιατρικά και τα λοιπά έξοδα από αυτόν.
Παράλληλα, εγείρεται το εξής ερώτημα: Μπορεί ο ναυλωτής να θέσει το πλοίο εκτός μίσθωσης, όταν αυτό πρέπει να αποκλίνει της πορείας του για να λάβει ιατρική βοήθεια για το μέλος του πληρώματός του; Αυτό εξαρτάται. Εάν το μέλος του πληρώματος νοσήσει λόγω οδηγιών από τον ναυλωτή, τότε η απόκλιση της πορείας δεν μπορεί να οδηγήσει σε εκμίσθωση εκτός κι αν θεωρηθεί ότι ο πλοιοκτήτης αποδέχτηκε τους κινδύνους της μετάβασης σε ένα μολυσμένο λιμάνι.
Ανωτέρα Βία
Πιστοποιητικά Ανωτέρας Βίας (Force Majeure) χορηγούνται σε εταιρείες που επηρεάζονται άμεσα και δραστικά από την εξάπλωση του κορονοϊού. Βασική αρχή της Ανωτέρας Βίας είναι ότι για την εμφάνιση συγκεκριμένων γεγονότων που δεν μπορεί να ελέγξει ή να προβλέψει το ένα από τα δύο συμβαλλόμενα μέρη, τότε μπορεί να αναστείλει την εκτέλεση του συνόλου ή τμήματος των υποχρεώσεών του. Σύμφωνα με τη ρήτρα, δεν προκύπτει ευθύνη για τη μη εκπλήρωση των υποχρεώσεων που πηγάζουν από το συμβόλαιο.
Τα συμβαλλόμενα μέρη μίας συμφωνίας πρέπει να εξετάζουν προσεκτικά τις διατάξεις για την Ανωτέρα Βία, προκειμένου να εξασφαλίσουν ότι τηρούνται οι όποιες νομικές απαιτήσεις και συνάμα να συγκεντρώσουν όλα τα απαραίτητα αποδεικτικά έγγραφα.
Όταν ένα συμβόλαιο δεν περιλαμβάνει ρήτρα Ανωτέρας Βίας, μπορεί να ισχύσει η ρήτρα frustration (σύγχυση), η οποία, όπως επισημαίνει η Ince, είναι δύσκολο να αποδειχτεί. Μία σύμβαση δύναται να εμπίπτει στο πεδίο της σύγχυσης, όταν κάτι απρόβλεπτο συμβαίνει μετά τη σύναψη αυτής και καθιστά αδύνατη τη φυσική ή εμπορική εκτέλεσή της. Υπό περιπτώσεις ένα γεγονός μπορεί να μετατρέψει την προσυμφωνημένη υποχρέωση σε μία εντελώς διαφορετική υποχρέωση. Όπως τονίζεται, οι καθυστερήσεις που προκαλούνται από τα μέτρα που ελήφθησαν λόγω του κορονοϊού, δεν εμπίπτουν στο πεδίο του frustration.
Γιώργος Γεωργίου