Παραθέτουμε εν συντομία το ρόλο της Ρωσίας στην παραγωγή και εξαγωγές LNG:
Η Ρωσία είναι ο τέταρτος μεγαλύτερος θαλάσσιος εξαγωγέας υγροποιημένου φυσικού αερίου στον κόσμο, μετά το Κατάρ, την Αυστραλία και τις ΗΠΑ. Για το έτος 2021 η χώρα εξήγαγε συνολικά 30,3 εκατ. τόνους LNG δια θαλάσσης, σύμφωνα με τα στοιχεία παρακολούθησης πλοίων της Refinitiv, σημειώνοντας αύξηση +5,4% σε ετήσια βάση. Η πλειονότητα των εξαγωγών LNG από τη Ρωσία προέρχεται επί του παρόντος από το έργο Yamal LNG, τη βορειότερη βιομηχανική εγκατάσταση στον κόσμο, και φορτώνεται στο λιμάνι Sabetta στην αρκτική ακτή της Ρωσίας. Το έργο παραγωγής Yamal LNG εξυπηρετείται από έναν στόλο 15 πλοίων μεταφοράς LNG που έχουν τη δυνατότητα ναυσιπλοΐας στην Αρκτική, χωρητικότητας 170.000 κυβικών μέτρων.
Σύμφωνα με στοιχεία από το ναυλομεσιτικό οίκο Banchero Costa, οι εξαγωγές LNG από το έργο Yamal LNG για το έτος 2021, έφτασαν τους 19,5 εκατ. τόνους (64% του συνόλου της Ρωσίας). Η συντριπτική πλειονότητα αυτού (13,7 εκατ. τόνοι, 70%) αποστέλλεται στην Ευρώπη, ενώ μόλις 5,7 εκατ. τόνοι (30%) στάλθηκαν στην Ασία. Περίπου 3,2 εκατ. τόνοι απεστάλησαν στην Κίνα. Αξίζει να σημειωθεί ότι υπάρχει μια δεύτερη μονάδα LNG, που ονομάζεται Artic LNG 2, και βρίσκεται υπό κατασκευή με ημερομηνία ολοκλήρωσης προγραμματισμένη για το 2022 σε μια τοποθεσία ανατολικά κοντά στη χερσόνησο Gyda, απέναντι από τις εκβολές του ποταμού Ob από τη Sabetta, και θα στοχεύει στις ασιατικές αγορές.
Στο παρακάτω διάγραμμα απεικονίζεται συνοπτικά τα επίπεδα εξαγωγών LNG από τη Ρωσία για τα έτη 2019, 2020 και 2021, καθώς και η μεγάλη εξάρτηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης από τη Ρωσία για προμήθειες LNG.
Η δεύτερη μεγαλύτερη επιχειρησιακή εγκατάσταση εξαγωγής LNG στη Ρωσία βρίσκεται στο Prigorodnoye στο νησί Sakhalin, στην περιοχή της Άπω Ανατολής της χώρας, από το έργο Sakhalin-2. Αυτή ήταν η πρώτη εγκατάσταση εξαγωγής LNG στη Ρωσία. Το εργοστάσιο LNG εγκαινιάστηκε στις 18 Φεβρουαρίου 2009. Οι εξαγωγές από τη Σαχαλίνη έφτασαν τους 10,1 εκατ. τόνους LNG το 2021, που ήταν το 33,3% του συνόλου της Ρωσίας. Οι αποστολές από τη Σαχαλίνη είναι εξ ολοκλήρου στην Ασία – κυρίως στην Ιαπωνία (6,0 εκατ. τόνοι το 2021), στη Νότια Κορέα (2,0 εκατ. τόνους), στην Ταϊβάν (1,2 εκατ. τόνους) και στην ηπειρωτική Κίνα (0,8 εκατ. τόνους)”, σύμφωνα με στοιχεία του ναυλομεσιτικού οίκου.
Τέλος, μικρές ποσότητες LNG (0,7 εκατ. τόνοι το 2019) αποστέλλονται από το Vysotsk στον Κόλπο της Φινλανδίας. Οι προορισμοί αυτών των μικρών παρτίδων φορτίων είναι ως επί το πλείστον γειτονικές χώρες της Βαλτικής Θάλασσας (Φινλανδία, Σουηδία, Λιθουανία), καθώς και το Ρότερνταμ στην Ολλανδία.
Οι ρωσικές εξαγωγές LNG αυξάνονται πολύ γρήγορα τα τελευταία χρόνια, κατά +71,9% σε ετήσια βάση το 2018, κατά +56,2% σε ετήσια βάση το 2019. Ωστόσο, από το 2020, οι εξαγωγές επιβραδύνθηκαν απότομα, κυρίως λόγω της περιορισμένης ζήτησης από την Ευρώπη. Το 2020, η αύξηση των ρωσικών εξαγωγών επιβραδύνθηκε στο +1,0% σε ετήσια βάση το 2020, ακολουθούμενη από το +5,4% σε ετήσια βάση το 2021.
Ο κύριος πελάτης για το ρωσικό LNG, όπως φάνηκε και στο παραπάνω διάγραμμα, είναι η Ευρωπαϊκή Ένωση. Για το 2021, οι εξαγωγές από τη Ρωσία προς την Ευρωπαϊκή Ένωση παρουσίασαν μια μικρή μείωση , -2,0% σε ετήσια βάση / 12,1 εκατ. τόνους.
Ο δεύτερος κορυφαίος προορισμός μετά την Ευρώπη είναι η Ιαπωνία, η οποία αντιπροσώπευε σχεδόν το 23% των ρωσικών αποστολών LNG το 2021. Οι αποστολές προς την Ιαπωνία αυξήθηκαν κατά +24,6% σε ετήσια βάση το 2021 σε 6,8 εκατ. τόνους, σημειώνοντας το υψηλότερο όλων των εποχών. Οι εξαγωγές στη Νότια Κορέα αυξήθηκαν επίσης το 2021, κατά +49,4% σε ετήσια βάση σε 2,8 εκατ. τόνους, με τη Νότια Κορέα να κατέχει μερίδιο 9,4%. Οι αποστολές προς την Κίνα μειώθηκαν οριακά κατά -2,9% σε ετήσια βάση το 2021 σε 4,0 εκατ. τόνους και προς την Ταϊβάν κατά -21,4% σε ετήσια βάση σε 1,7 εκατ. τόνους, σύμφωνα με το ναυλομεσιτικό οίκο Banchero Costa.
Μαρία Μπερτζελέτου
