ΕΚΤΥΠΩΣΗ
Εκτύπωση αυτής της σελίδας

Στην «πρέσα» επιτοκίων και πληθωρισμού η οικονομία

09:21 - 10 Ιουν 2022 | Οικονομία
Στην «πρέσα» επιτοκίων και πληθωρισμού η οικονομία
Το ρεκόρ της τάξης 11,3% που σημείωσε ο πληθωρισμός τον Μάιο, αλλά και το άνοιγμα του κύκλου της ανόδου των επιτοκίων από την ΕΚΤ θέτουν νέες προκλήσεις για την Ελληνική οικονομία, που αναζητά εναγωνίως “βατήρες” ανάπτυξης.

Ωστόσο με τη ζήτηση να κάμπτεται από συνεχές κύμα ακρίβειας αλλά και τα κόστη δανεισμού να ξεπερνούν, στα δεκαετή ομόλογα, το 4% οι προοπτικές είναι δυσοίωνες.

Ήδη, βέβαια, στα εναλλακτικά για το Πρόγραμμα Σταθεότητας που έχει κατατεθεί στις Βρυξέλλες καταγράφεται σενάριο για πληθωρισμό 7,6% και ανάπτυξη, μόλις,  στο 2,1% για το 2022. Είναι προφανές ότι η ένταση της αβεβαιότητας για τις επιπτώσεις από τον πόλεμο στην Ουκρανία υποχρεώνει το οικονομικό επιτελείο να καταγράψει και δυσμενή σενάρια τόσο για εκτίναξη του πληθωρισμού, αλλά και φρενάρισμα της ανάπτυξης κατά μία ποσοστιαία μονάδα λόγω της συγκράτησης της καταναλωτικής δαπάνης από τα νοικοκυριά.

Το βασικό σενάριο πάντως προβλέπει πληθωρισμό στο 5,6% και ανάπτυξη στο 3,1%. 

Η Παγκόσμια Τράπεζα

Να σημειωθεί ότι για τον κίνδυνο παρατεταμένου στασιμοπληθωρισμού που θα θυμίζει την περίοδο της δεκαετίας του '70 προειδοποιεί η  Παγκόσμια Τράπεζα, σε έκθεσή της, ενώ μειώνει τις προβλέψεις  για την ανάπτυξη της παγκόσμιας οικονομίας για φέτος, σύμφωνα με την Wall Street Journal.

Επικαλούμενη τη ζημιά από τον πόλεμο στην Ουκρανία και την πανδημία Covid-19, η τράπεζα, αναφέρει, ότι η παγκόσμια ανάπτυξη αναμένεται να υποχωρήσει στο 2,9% το 2022 από 5,7% το 2021, σημαντικά χαμηλότερη από την πρόβλεψή της τον Ιανουάριο για ανάπτυξη 4,1%. Παράλληλα βλέπει χαμηλό  ρυθμό ανάπτυξης και για το  2023 και το 2024.

«Είναι ορατός ο κίνδυνος για  μακρά περίοδο πληθωρισμού άνω του μέσου όρου, και ανάπτυξης κάτω του μέσου όρου», δήλωσε στους δημοσιογράφους ο Ντέιβιντ Μάλπας, πρόεδρος του  Παγκόσμιας Τράπεζας. «Ο κίνδυνος για  στασιμοπληθωρισμό είναι σημαντικός».

Προειδοποιήσεις, μάλιστα, υπάρχουν και για τις αυξήσεις επιτοκίων, με παραπομπή  στο τέλος της 10ετίας του, '70, όταν ήταν τόσο απότομες που  προκάλεσαν την παγκόσμια ύφεση του 1982 και μια σειρά από χρηματοοικονομικές κρίσεις στις αναδυόμενες και αναπτυσσόμενες οικονομίες.

Έτσι, όλο και περισσότεροι  οικονομολόγοι και υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής ανησυχούν για τον κίνδυνο στασιμοπληθωρισμού στην παγκόσμια οικονομία, ο οποίος θα μπορούσε να βλάψει το βιοτικό επίπεδο σε όλο τον κόσμο, ιδιαίτερα σε χώρες με χαμηλό και μεσαίο εισόδημα.

Η Παγκόσμια Τράπεζα εκτιμά πως το επίπεδο του κατά κεφαλήν εισοδήματος στις αναπτυσσόμενες οικονομίες φέτος θα είναι σχεδόν 5% χαμηλότερο σε σχέση με την περίοδο προς πανδημίας.

Η παρέμβαση της ΕΚΤ

Στο υπόστρωμα αυτό ήρθε χθες η πρώτη προειδοποιητική βολή αοό το την ΕΚΤ, που προανήγγειλε ότι θα προχωρήσει σε αύξηση των επιτοκίων κατά 25 μονάδες βάσης τον Ιούλιο και σε νέα κίνηση τον Σεπτέμβριο, μην κρύβοντας την ανησυχία της για τον πληθωρισμό,  "Ο πληθωρισμός θα παραμείνει σε ανεπιθύμητα υψηλά επίπεδα για μεγαλύτερη χρονική περίοδο", επισημαίνει.   Σοβαρή ανησυχία προκαλούν οι νέες προβλέψεις της κεντρικής τράπεζας για την οικονομία καθώς είναι χειρότερες αυτών του Μαρτίου. Αναμένει πλέον ετήσιο πληθωρισμό στο 6,8% το 2022, προτού μειωθεί στο 3,5% το 2023 και στο 2,1% το 2024 – υψηλότερο από ό,τι στις προβλέψεις του Μαρτίου. Αυτό σημαίνει ότι ο πληθωρισμός στο τέλος του ορίζοντα προβολής προβλέπεται να είναι ελαφρώς υψηλότερος από τον στόχο του Διοικητικού Συμβουλίου. Ο πληθωρισμός χωρίς την ενέργεια και τα τρόφιμα προβλέπεται να είναι κατά μέσο όρο 3,3% το 2022, 2,8% το 2023 και 2,3% το 2024 – επίσης πάνω από τις προβλέψεις του Μαρτίου.  

Βέβαια μόλις τον περασμένο Μάρτιο κι ενώ είχε ξεσπάσει προ πολλού η ενεργειακή κρίση, η ΕΚΤ “έβλεπε” ανάπτυξη 3,7% και πληθωρισμό μόλις 5,1%,

Περιορισμένα τα περιθώρια

Στο περιβάλλον όμως αυτό τα “όπλα” που διαθέτει η κυβέρνηση είναι περιορισμένα. Εστω κι αν υπάρχει η “ρήτρα διαφυγής” ενεργή και φέτος σε σχέση με τα “σφιχτά” δημοσιονομικά προγράμματα του Συμφώνου Σταθερότητας οι δυνατότητες για παροχές είναι περιορσιμένες.

Αλλωστε ο στόχος της επενδυτικής βαθμίδας είναι ο κεντρικός ως δομικό μέσο αποκλιμάκωσης του κόστους δανεισμού και δεν επιτρέπει πολλές παρεκκλίσεις. Εξού και η απροθυμία για μειώσεις έμμεσων φόρων, που είναι ένα βασικό εργαλείο αποκλιμάκωσης των τιμών σε μια περίοδο έντονου πληθωρισμού. 
 
Γιώργος Αλεξάκης
Copyright © 1999-2024 Premium S.A. All rights reserved.