Οπως αναφέρεται σε Ενημερωτικο Εγγραφο του Ευρωκοινοβουλιου, οι τεχνικές για τον περιορισμό της ελευθερίας της έκφρασης, έχουν τελειοποιηθεί, με καινοτόμους τρόπους, συχνά εκμεταλλευόμενες το νομικό κενό ή τις γκρίζες ζώνες μεταξύ των νομικών κανόνων.

Μία από αυτές τις τεχνικές είναι αυτή των «SLAPPs» (στρατηγικές αγωγές κατά της δημόσιας συμμετοχής), ένας όρος που επινοήθηκε από τους George Pring και Penelope Canan τη δεκαετία του 1980, για να υποδείξει μια καταχρηστική ή άδικη αγωγή που υποβλήθηκε εναντίον κάποιου για την άσκηση των πολιτικών του δικαιωμάτων ή της ελευθερίας της έκφρασης σε σχέση με θέματα δημοσίου ενδιαφέροντος.

Ο σκοπός των SLAPPs δεν είναι η αναζήτηση δικαιοσύνης, αλλά ο εκφοβισμός, η φίμωση και η εξάντληση των οικονομικών και φυσικών πόρων των στοχευόμενων θυμάτων.

Σε τελική ανάλυση, υπογραμμίζεται, τα SLAPPs έχουν ένα «ανατριχιαστικό αποτέλεσμα» που υπερβαίνει τη μεμονωμένη περίπτωση και υπονομεύει τη δημιουργία ενός υγιούς και πλουραλιστικού αστικού χώρου στον οποίο οι πολίτες μπορούν να συμμετέχουν ενεργά.

Το φαινόμενο SLAPPs δεν επηρεάζει μόνο δημοσιογράφους, ακτιβιστές και περιβαλλοντολόγους, αλλά μπορεί να αγγίξει δυνητικά κάθε πολίτη που ακούγεται για θέματα κοινωνικής σημασίας.

Στις 27 Απριλίου 2022, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υπέβαλε πρόταση οδηγίας με σκοπό την προστασία των ατόμων που συμμετέχουν στη δημόσια συμμετοχή από προδήλως αβάσιμες ή καταχρηστικές αστικές δικαστικές διαδικασίες με διασυνοριακές επιπτώσεις.

Η πρόταση αναλύεται από τους συννομοθέτες. Στο Κοινοβούλιο, η Επιτροπή Νομικών Θεμάτων (JURI) συζητά το σχέδιο έκθεσης που παρουσιάστηκε στις 2 Μαρτίου 2023 και τις 332 τροπολογίες που κατατέθηκαν.

Νίκος Ρούσσης – Στρασβούργο