Το άρθρο δημοσιεύθηκε στο Reporter Magazine Τεύχος Ιουλίου 2022

Ήδη παρατηρείται έντονη κινητικότητα στον επιχειρηματικό και επενδυτικό χώρο για την αξιοποίηση των πόρων ενώ και από την πλευρά τους οι τράπεζες δέχονται τα σχετικά αιτήματα και συνδράμουν τους ενδιαφερόμενους ώστε να είναι σε θέση να προχωρήσουν με αξιόπιστα επενδυτικά σχέδια συμβατά με τους στόχους του Ταμείου.

Όπως είναι γνωστό, οι χρηματοδοτικοί πόροι του Ταμείου θα πρέπει να διοχετευθούν σε παραγωγικές, επιχειρηματικές και επενδυτικές δραστηριότητες υψηλής προστιθέμενης αξίας, καινοτομίας, και τεχνολογικής αναβάθμισης, επενδύσεις φιλικές προς το περιβάλλον και επενδύσεις σε τομείς αιχμής για την πράσινη μετάβαση όπως οι πράσινες μεταφορές, η ψηφιοποίηση και η απασχόληση.

Το χρηματοδοτικό πλαίσιο που διαμορφώνεται περιλαμβάνει την εισροή στη χώρα πόρων που, για τα επόμενα 5 – 7 χρόνια, θα ξεπεράσουν τα 80 δις. ευρώ από διάφορα προγράμματα στήριξης (31,2 δις ευρώ ΤΑΑ, 26,6 δις ευρώ ΕΣΠΑ, 18,5 δις ευρώ Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης, 10 δις ευρώ Εθνικό σχέδιο ανάπτυξης).

Η Τράπεζα Πειραιώς έχει εδώ και καιρό αναλάβει πρωτοβουλίες στην κατεύθυνση της στήριξης των ελληνικών επιχειρήσεων που στοχεύουν να αξιοποιήσουν τους πόρους αυτούς, διαθέτοντας υψηλή τεχνογνωσία και ευρύτατη εμπειρία, στον τομέα χρηματοδότησης επενδύσεων, τόσο αυτόνομα μέσω των χρηματοδοτήσεών της, όσο και μέσω θεσμικών προγραμμάτων και χρηματοδοτικών εργαλείων, ελληνικών και ευρωπαϊκών. Ήδη η Τράπεζα δέχεται αιτήματα για χρηματοδότηση από το Ταμείο Ανάκαμψης ενώ ήδη από πέρυσι υλοποιεί ένα ευρύ πρόγραμμα ενημερωτικών συναντήσεων με επιχειρηματικούς πελάτες της προκειμένου να παρουσιάσει τις ευκαιρίες και τις δυνατότητες που ανοίγονται μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης και να συμβάλλει στην έγκαιρη και επαρκή προετοιμασία τους.

Τα πλεονεκτήματα του Ταμείου Ανάκαμψης

Η πρόσβαση στους πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης προσφέρει στις επιχειρήσεις σημαντικότατα πλεονεκτήματα όπως το χαμηλό κόστος των κεφαλαίων και η ευρύτατη επιλεξιμότητα. Συγκεκριμένα:

• το μεγάλο «καλάθι» πόρων που οδηγεί σε πραγματικά χαμηλό κόστος των κεφαλαίων.
• η ευρύτατη επιλεξιμότητα, γεγονός που δίνει μια πολύ σημαντική ευκαιρία σε διαφορετικούς κλάδους της οικονομίας να εκμεταλλευτούν την ευκαιρία που δίνεται. Για παράδειγμα, το χονδρικό εμπόριο και η παροχή υπηρεσιών (πλην του Τουρισμού) ποτέ δεν είχαν αντίστοιχη δυνατότητα. Η κάλυψη του συνόλου των δαπανών που απαιτούνται για την υλοποίηση και αρχική λειτουργία μιας επένδυσης. Ενδεικτικά, καλύπτει από δαπάνες αγοράς γης ή κτιρίου έως και δαπάνες Κεφαλαίου Κίνησης.
• είναι γρήγορο, το διαχειρίζονται οι τράπεζες, έχουν απλουστευθεί πολύ οι μηχανισμοί και οι γραφειοκρατικές απαιτήσεις, κάτι που έχει ιδιαίτερη σημασία για αρκετούς κλάδους. Για παράδειγμα, στον τουρισμό η ταχύτητα συνήθως σημαίνει ότι η επιχείρηση έχει τη δυνατότητα να προλάβει τη σεζόν
• μόλις εγκριθεί η αίτηση, προχωρά η συμβασιοποίηση και αρχίζουν οι καταβολές. Η επιχείρηση δεν περιμένει την ολοκλήρωση του έργου για πιστοποίηση και πληρωμή, όπως για παράδειγμα συμβαίνει στον Αναπτυξιακό Νόμο, κάτι που οδηγεί σε μείωση του κόστους και του κινδύνου.
• συνδυάζεται με πόρους από το ΕΣΠΑ ή τον Αναπτυξιακό, για την περίπτωση που μια επιχείρηση και ένα επενδυτικό σχέδιο έχει και άλλες ανάγκες που καλύπτονται αποδοτικότερα από διαφορετικούς πόρους.

Η Τράπεζα έχει ανακοινώσει αύξηση των βιώσιμων τραπεζικών δραστηριοτήτων περίπου στα €9 δισ. κατά την περίοδο 2022-2025

Θα πρέπει να σημειωθεί ότι το πρόγραμμα παρέχει δάνεια του Ταμείου τα οποία συγχρηματοδοτούνται από την Τράπεζα Πειραιώς, με ποσοστώσεις που ορίζονται από την επιμέρους αναλογία των επιλέξιμων δαπανών του σχεδίου και μπορούν να ανέλθουν σε ποσοστό 50% για το Ταμείο και 30% για την Τράπεζα επί του συνόλου του επενδυτικού σχεδίου. Οι επενδυτές έχουν την δυνατότητα να λάβουν επιτόκιο 0,35% επί των κεφαλαίων του Ταμείου, με την προϋπόθεση της τήρησης των ορίων των κρατικών ενισχύσεων. Προβλέπεται και η ευχέρεια μη χρήσης κρατικής ενίσχυσης, περίπτωση κατά την οποία το επιτόκιο είναι υψηλότερο από 0,35% αλλά σε κάθε περίπτωση σημαντικά πιο χαμηλό από το σύνηθες εμπορικό.

Τέλος, επισημαίνεται ότι σε εξέλιξη βρίσκονται και οι συζητήσεις για τον τρόπο και την μεθοδολογία αξιοποίησης του συνδυασμού των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης και των ωφελημάτων του νέου Αναπτυξιακού Νόμου – συνδυασμός ο οποίος, εφόσον επιτευχθεί, θα αποτελέσει σημαντικό εφαλτήριο για την ολιστική στήριξη βιώσιμων και αποδοτικών επενδυτικών σχεδίων.

Πρωτοπορεί στις χρηματοδοτήσεις με κριτήρια ESG

Στρατηγική δεσμευμένη στην υποστήριξη της βιώσιμης ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας, η Τράπεζα υλοποιεί με συνέπεια τις Αρχές Υπεύθυνης Τραπεζικής των Ηνωμένων Εθνών ακολουθώντας μια ολοκληρωμένη στρατηγική που υποστηρίζει την ενσωμάτωση στις λειτουργίες και τις επιχειρηματικές της επιλογές και άρα και στις χρηματοδοτήσεις της, κριτηρίων ESG (Enviromental, Social & Governance), κάτι που πλέον αποτελεί την κυρίαρχη τάση στο διεθνές επιχειρηματικό και επενδυτικό στερέωμα.

Η Πειραιώς είναι η πρώτη τράπεζα στην ελληνική αγορά που έχει προχωρήσει σε χρηματοδοτήσεις επιχειρήσεων με κριτήρια ESG που συνδυάζουν την ανάπτυξη και την οικονομική απόδοση με την κοινωνική και περιβαλλοντική βιωσιμότητα. Στόχος της Τράπεζας είναι η έμπρακτη προώθηση της περιβαλλοντικής και κοινωνικής ευαισθητοποίησης των επιχειρήσεων, η προσαρμογή τους στο νέο μοντέλο βιώσιμης ανάπτυξης, η ενίσχυση της ανταγωνιστικότητάς τους στη διεθνή αγορά, η ενίσχυση της δυνατότητάς τους να αξιοποιήσουν τους πόρους του Ευρωπαικού Ταμείου Ανάκαμψης και εν τέλει η συμμετοχή τους στην επίτευξη των στόχων βιώσιμης ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών (SDGs) και της Συμφωνίας του Παρισιού για το κλίμα.

Στο πλαίσιο των σχετικών συμφωνιών, οι επιχειρήσεις δεσμεύονται στην υποστήριξη της βιώσιμης ανάπτυξης, θέτοντας κατά περίπτωση συγκεκριμένους στόχους που μεταξύ άλλων αφορούν:

∗ Την εφαρμογή συστημάτων περιβαλλοντικής διαχείρισης

∗ Την βελτιστοποίηση της ενεργειακής τους αποδοτικότητας με μείωση της ενέργειας που καταναλώνεται

∗ Τη μείωση των εκπομπών CO2

∗ Την μείωση της κατανάλωσης νερού

∗ Την μείωση των απορριμμάτων από την παραγωγική τους διαδικασία

∗ Την αύξηση της χρήσης ανακυκλωμένων πρώτων υλών

Οι επιχειρήσεις που χρηματοδοτούνται μέσω αυτού του πλαισίου, έχουν το κίνητρο να πληρούν κριτήρια ESG προκειμένου να επωφεληθούν από ανταγωνιστικούς όρους, όπως χαμηλότερη τιμολόγηση κατά τη χορήγηση του δανείου, αναλαμβάνοντας την υποχρέωση να τηρούν τα κριτήρια για να απολαμβάνουν τα προνόμια σε όλη τη διάρκεια του δανείου.

Το περιβαλλοντικό όφελος που αναμένεται να επιτευχθεί τα επόμενα έτη από την ενεργή σύμπραξη των επιχειρήσεων και της Τράπεζας εκτιμάται ότι θα συμβάλει στην μείωση των εκπομπών αερίου του θερμοκηπίου, στην ορθολογική χρήση πρώτων υλών, καθώς και γενικότερα στην προστασία του φυσικού περιβάλλοντος.

Η Τράπεζα Πειραιώς στηρίζει διαχρονικά τις πράσινες επενδύσεις και διαθέτει την τεχνογνωσία για να προσφέρει τις καταλληλότερες χρηματοδοτικές λύσεις για Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας με:

• Πράσινες χρηματοδοτήσεις άνω του 2,8 δισ. ευρώ έως σήμερα, τα οποία ισοδυναμούν σε έργα ανανεώσιμων πηγών ενέργειας άνω των 2GW
• Χρηματοδοτήσεις ΑΠΕ που θα υπερβούν το 1 δισ. ευρώ την επόμενη διετία
• Αξιολόγηση επιχειρηματικών χρηματοδοτήσεων με κριτήρια περιβαλλοντικά, κοινωνικά και εταιρικής διακυβέρνησης (ESG)