Αυτή η διαφωνία έλαβε ακόμη μεγαλύτερες διαστάσεις στην απάντηση που απέστειλε η Ένωση Ελλήνων Εφοπλιστών στην Κομισιόν, στο πλαίσιο της έκθεσης εκτίμησης επιπτώσεων, που διενεργεί η τελευταία για την αναθεώρηση του ETS, ώστε αυτό να συμπεριλάβει τη ναυτιλία. Υπενθυμίζεται ότι το Ευρωκοινοβούλιο ψήφισε υπέρ του συγκεκριμένου μέτρου το Σεπτέμβριο του τρέχοντος έτους και το 2021 αναμένεται ψήφιση σε επίπεδο Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.
Ειδικότερα, οι Έλληνες πλοιοκτήτες επεσήμαναν ότι το συγκεκριμένο μέτρο δε θα μπορούσε να εφαρμοστεί στη ναυτιλία tramp, αντιπροτείνοντας την προώθηση ενός φορολογικού μέτρου στα καύσιμα, με κατεύθυνση των πόρων στην Έρευνα και Ανάπτυξη.
Η Ένωση Ελλήνων Εφοπλιστών προειδοποίησε ότι μία πιθανή ένταξη στο ETS θα υποβαθμίσει τις διεθνείς διαδικασίες περιορισμού του περιβαλλοντικού αποτυπώματος των πλοίων, θα ενθαρρύνει νέα μονομερή μέτρα από άλλες περιοχές και τελικά θα οδηγήσει στη διαρροή άνθρακα στη θάλασσα, καθώς τα πλοία θα επιλέγουν διαφορετικές διαδρομές για να αποφύγουν τα ευρωπαϊκά λιμάνια, μεταφέροντας τη ρύπανση αλλού.
«Αντί να συμπεριλάβει τη ναυτιλία στο ETS, το οποίο είναι ένα σύστημα ασύμβατο με τα δομικά στοιχεία των θαλάσσιων μεταφορών, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρέπει να εξετάσει την υιοθέτηση μίας υποχρεωτικής εισφοράς, τα έσοδα της οποίας θα αξιοποιηθούν για επένδυση σε Έρευνα και Ανάπτυξη νέων καυσίμων, μηδενικών εκπομπών» τόνισε η Ένωση. Όπως εξήγησε, σε μεταγενέστερο στάδιο, το Ταμείο Έρευνας και Ανάπτυξης θα χρησιμοποιηθεί για να μειωθεί η διαφορά τιμών ανάμεσα στα ορυκτά καύσιμα και σε άλλες νέες βιώσιμες επιλογές.
Μάλιστα, σημειώθηκε ότι οι φορείς εκμετάλλευσης των πλοίων και οι ναυλωτές πρέπει να καταβάλουν αυτήν την εισφορά, υπογραμμίζοντας την εξάρτηση της ναυτιλίας tramp από αυτούς για τη λειτουργική απόδοση του στόλου της.
Το ποιος θα πληρώσει το τίμημα για τις εκπομπές ρύπων είναι και το «καυτό» ζήτημα για τη ναυτιλιακή βιομηχανία. Οι τροποποιήσεις που έχουν προταθεί στο σύστημα της ΕΕ για την Παρακολούθηση (Monitoring), Υποβολή Εκθέσεων (Reporting) και Επαλήθευση (Verification) των εκπομπών CO2 από τις θαλάσσιες μεταφορές (Κανονισμός MRV της ΕΕ) ορίζουν υπεύθυνο για τους ρύπους τον πλοιοκτήτη ή οποιοδήποτε άλλο οργανισμό (όπως οι διαχειριστές ή οι ναυλωτές), ο οποίος έχει αναλάβει την ευθύνη για τη λειτουργία του πλοίου, έναντι του πλοιοκτήτη. Το Ευρωκοινοβούλιο έχει προτείνει να υπάρξει μία αλλαγή στο υπάρχον πλαίσιο και η ευθύνη για τις εκπομπές να στραφεί στην οντότητα που είναι υπεύθυνη για την εμπορική λειτουργία και την εξόφληση του κόστους καυσίμων των πλοίων.
Τι ζητούν CMA CGM - Maersk
Σε αυτήν την πρόταση αντιτάσσονται σθεναρά εταιρείες μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων, καθώς υποθέτει ότι οι ναυλωτές θα κληθούν να πληρώσουν το λογαριασμό. Δύο από τις κορυφαίες εταιρείες του κλάδου, η γαλλική CMA CGM και η δανέζικη Maersk κάλεσαν τις Βρυξέλλες, σε περίπτωση που τελικά συμπεριληφθεί η ναυτιλία στο ETS, να χορηγηθούν δωρεάν δικαιώματα ρύπων (allowances) στις εταιρείες με τους πιο αποδοτικούς στόλους, βάσει ορισμένων κριτηρίων.
H εισήγηση του Ευρωκοινοβουλίου για την επέκταση του ETS στη ναυτιλία δεν προβλέπει καθόλου δωρεάν δικαιώματα ρύπων, με την CMA CGM να προειδοποιεί ότι μία τέτοια κίνηση θα αυξήσει το κόστος για τη βιομηχανία.
Επίσης, οι δύο εταιρείες διεμήνυσαν στην Κομισιόν ότι το ETS πρέπει να καλύπτει μόνο ταξίδια εντός ΕΕ και Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου, κάνοντας λόγο για αρνητική επίδραση στο εμπόριο και πιθανές μονομερείς απαντήσεις από άλλες περιοχές. Η Επιτροπή έχει αναφέρει ότι θα εξετάσει το ενδεχόμενο να συμπεριληφθούν στο ETS τουλάχιστον οι εκπομπές των πλοίων που παράγονται εντός ΕΕ. Το Ευρωκοινοβούλιο επιθυμεί τη συμπερίληψη τόσο εγχώριων όσο και διεθνών ταξιδιών.
Με ειρωνικό τόνο σχολίασε την πρόταση των δύο εταιρειών η ευρωβουλεύτρια της Συμμαχίας των Πρασίνων, Jutta Paulus, η οποία ηγείται των προσπαθειών του Ευρωκοινοβουλίου για άσκηση περαιτέρω πιέσεων στη ναυτιλιακή βιομηχανία. Με ανάρτησή της στο twitter τόνισε: «Καλή προσπάθεια, αλλά δεν είναι εφαρμόσιμη. Maersk θέλεις όντως να περιορίσεις την ένταξη στο ETS στους πλοιοκτήτες; Γιατί οι ναυλωτές δεν έχουν στόλο… Ας μείνουμε στην πρόταση του Ευρωκοινοβουλίου».
Σαφές μήνυμα Ιαπωνίας - Νότιας Κορέας
Σημειώνεται, τέλος, ότι την αντίθεσή τους στο Σύστημα Εμπορίας Ρύπων εξέφρασαν δύο μεγάλα ναυτιλιακά έθνη, η Ιαπωνία και η Νότια Κορέα.
Σε επίσημη επικοινωνία με την Κομισιόν, η ιαπωνική κυβέρνηση επεσήμανε ότι το Σύστημα δεν αποτελεί την ενδεδειγμένη λύση, παρότι το πεδίο εφαρμογής περιορίζεται στις θάλασσες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Τον «κώδωνα του κινδύνου» έκρουσε και η Σεούλ, σημειώνοντας ότι η επέκταση του ETS στη ναυτιλία θα έχει τις αντίθετες συνέπειες, από αυτές που επιδιώκουν οι Βρυξέλλες.
Γιώργος Γεωργίου
