Ταυτόχρονα έχουν διπλασιαστεί τα αιτήματα για διακανονισμούς. Αυτή η εξέλιξη δημιουργεί συνακόλουθα προβλήματα με τη ρευστότητα των εταιρειών, οι οποίες καλούνται να εισπράξουν σε διάστημα 2 έως 6 μηνών τα χρήματα που οι ίδιες καλούνται να καταβάλουν άμεσα στην αγορά.
Στα call centers των εταιρειών υποβάλλονται παράπονα για τους υψηλούς λογαριασμούς ενώ αρκετοί καταναλωτές ζητούν αλλαγή των συμβάσεών τους ώστε να έχουν σταθερή και όχι κυμαινόμενη χρέωση. Η εικόνα που μεταφέρουν πηγές του κλάδου προμήθειας είναι ότι ο Απρίλιος είναι ο μήνας που θα αποκαλύψει το μέγεθος των απλήρωτων λογαριασμών αφού ακόμη και οι διακανονισμοί δεν καταβάλλονται στην ώρα τους γεννώντας νέες γενιές κόκκινων λογαριασμών. Ωστόσο είναι σαφές ότι οι καταναλωτές είτε πρόκειται για νοικοκυριά είτε πρόκειται για επιχειρήσεις αδυνατούν να ανταπεξέλθουν στα τρέχοντα υψηλά επίπεδα τιμών που έχουν διαμορφωθεί λόγω της κρίσης.
Οι πάροχοι αγοράζουν ρεύμα το οποίο πληρώνουν με ζεστό χρήμα, και όσο οι τιμές δεν αποκλιμακώνονται, θα χρειάζονται όλο και περισσότερο ρευστό. Αύξηση όμως των διακανονισμών σημαίνει γι' αυτούς μικρότερη ρευστότητα, με φυσικό επακόλουθο την αναζήτηση νέων πιστωτικών γραμμών, οι οποίες με τη σειρά τους αυξάνουν το κόστος δανεισμού τους και γκριζάρουν την τραπεζική τους εικόνα, ένας δηλαδή φαύλος κύκλος ειδικά για τους μικρότερους. Σε αυτό το αυτοτροφοδοτούμενο σπιράλ, κάποιες εταιρείες έχουν φτάσει στα όριά τους - τα σενάρια για αναγκαστικές συγχωνεύσεις και εξαγορές ποτέ δεν έφυγαν από το τραπέζι - ενώ κάποιοι πάροχοι έχουν αρχίσει να καθυστερούν να εξοφλήσουν οφειλές προς τους Διαχειριστές αλλά και δημοτικά τέλη προς τους Δήμους.
Από τον Δεκέμβριο του 2021 η αγορά άρχισε να βλέπει τα πρώτα ανησυχητικά σημάδια σε σχέση με τη δυσκολία των καταναλωτών να αποπληρώσουν τον λογαριασμό ρεύματος. Σύμφωνα με στελέχη της αγοράς τον περασμένο Δεκέμβριο παρατηρήθηκε μια αύξηση 5%-6% του ποσοστού που πληρώνει πέραν του 40ημέρου από την έκδοση του λογαριασμού και σήμερα αυτό το ποσοστό έχει φθάσει το 20% με 30%.
Η μεγαλύτερη πηγή ανησυχίας, σύμφωνα με στελέχη τόσο των ιδιωτών παρόχων όσο και της ΔΕΗ, είναι τα επαγγελματικά τιμολόγια χαμηλής και μέσης τάσης, τα οποία πλήρωναν πέρυσι 70-80 ευρώ/MWh και έφτασαν να πληρώνουν φέτος 300 ευρώ/MWh.
Ενεργειακοί πάροχοι που έχουν στο χαρτοφυλάκιό τους μεγάλο αριθμό επιχειρήσεων μέσης και χαμηλής τάσης ανησυχούν περισσότερο, αφού πρόκειται για μεγάλες καταναλώσεις που ακόμη και εάν καθυστερήσουν τις πληρωμές για δύο μήνες μπορεί να προκαλέσουν οικονομική ασφυξία. Τα δόντια της δείχνει η ενεργειακή κρίση στους προμηθευτές, οι οποίοι για πέμπτο συνεχόμενο μήνα καλούνται να διαθέτουν καθημερινά αυξημένα κεφάλαια κίνησης για να αγοράσουν ενέργεια σε υψηλές τιμές που θα διαθέσουν στους πελάτες τους, τα οποία θα εισπράξουν σε κανονικές συνθήκες σε διάστημα ενός με δύο μήνες.
Όλοι ανεξαιρέτως, καθετοποιημένοι και μη, μπροστά στις αντιδράσεις των πελατών τους, αναγκάζονται να μειώνουν περιθώρια κέρδους, γράφοντας ζημιές. Τυχαίο δεν είναι ότι στα αποτελέσματα που έδωσαν μεγάλοι ενεργειακοί όμιλοι, μπορεί στο σκέλος της ηλεκτροπαραγωγής να παρουσιάζουν κέρδη, αλλά στην προμήθεια καταγράφουν ζημιές. Αν οι μεγάλοι μπορούν να ισοφαρίζουν χασούρες από τη λιανική με κέρδη από τη παραγωγή, τα περιθώρια για τους μη καθετοποιημένους που δεν έχουν παρόμοια δυνατότητα, λιγοστεύουν.
ΑΝΕΣΤΗΣ ΝΤΟΚΑΣ
