Κοινός τόπος των σχετικών τοποθετήσεων των φορέων ήταν η σημασία ανάπτυξης μέτρων παγκόσμιου χαρακτήρα, υπό την «ομπρέλα» του IMO, χωρίς, όμως να εκλείπουν και οι αντιδράσεις και έντονες πιέσεις για δραστικότερες ενέργειες.
Το εκτενές ρεπορτάζ για τις αποφάσεις του IMO ΕΔΩ
Το Reporter ζήτησε από τον Αναπληρωτή Γενικό Γραμματέα της BIMCO, Lars Robert Pedersen, να αναλύσει εν συντομία τα προτεινόμενα μέτρα και να τοποθετηθεί για την εφαρμογή τους στο διεθνές ναυτιλιακό γίγνεσθαι. Αρχικά, επισημαίνει ότι ο IMO κατέληξε σε σχέδια τροποποιήσεων του Παραρτήματος Annex VI της Σύμβασης MARPOL για την αποτροπή ατμοσφαιρικής ρύπανσης από τη ναυτιλία. Αυτά τα σχέδια συνδυάζουν τεχνικές και λειτουργικές προσεγγίσεις, με στόχο την ενεργειακή αποδοτικότητα των πλοίων.
Στο διά ταύτα, η τεχνική προσέγγιση συνεπάγεται στη διαμόρφωση ενός δείκτη για τον περιορισμό των εκπομπών από τα εν ενεργεία πλοία (Energy Efficiency Existing Ship Index - EEXI) σε αντιστοιχία με τον υπάρχοντα δείκτη για το σχεδιασμό των νεότευκτων (Energy Efficiency Design Index – EEDI). Σύμφωνα με τον κ. Pedersen, ο τρόπος εφαρμογής του νέου δείκτη και η συμμόρφωση των πλοίων σε αυτόν είναι σαφής, ενώ σύντομα αναμένεται να ολοκληρωθεί το πλαίσιο των κατευθυντήριων γραμμών.
Ωστόσο, η BIMCO περιμένει περισσότερες λεπτομέρειες για το λειτουργικό μέτρο, το Δείκτη Έντασης Άνθρακα (Carbon Intensity Indicator - CII), προκειμένου να αξιολογήσει την επίδρασή του στα πλοία, τονίζει ο κ. Pedersen. Από την πρόταση, συνεχίζει, λείπουν σημαντικά στοιχεία όπως πως θα μετρηθεί η αποδοτικότητα του πλοίου απέναντι στον άνθρακα, αλλά και ποιοι συντελεστές μείωσης θα χρησιμοποιηθούν για να υπολογιστούν τα ετήσια όρια του CII για κάθε πλοίο.
Σε γενικές γραμμές, το μέτρο εισάγει ένα κατώτατο όριο, μία βάση για κάθε πλοίο, ένα μέτρο υπολογισμού του ετήσιου CII του πλοίου, συντελεστές μείωσης για τον υπολογισμό του απαιτούμενου CII κάθε πλοίου ετησίως και ένα σχήμα αξιολόγησης, το οποίο θα χωρίζει τα πλοία σε βαθμίδες από το Α μέχρι το Ε, με τα πλοία από C και πάνω να θεωρούνται ευθυγραμμισμένα με τον απαιτούμενο CII. Σημειώνεται ότι αν ένα πλοίο αξιολογείται με D ή Ε για τρία διαδοχικά χρόνια θα πρέπει να υποβάλει ένα πλάνο διορθωτικών δράσεων.
Οι θέσεις των φορέων της ναυτιλίας
Οι υποστηρικτές
Την ικανοποίησή του για το πακέτο πρόσθετων μέτρων εξέφρασε ο Έλληνας Υπουργός Ναυτιλίας & Νησιωτικής Πολιτικής, Γιάννης Πλακιωτάκης. «Η νέα συμφωνία καταδεικνύει την ικανότητα του ΙΜΟ, ως παγκόσμιου ρυθμιστή της ναυτιλιακής βιομηχανίας, να σχεδιάζει και να νομοθετεί κατάλληλα μέτρα προς επίτευξη δεσμευτικών στόχων για τη μείωση των εκπομπών των πλοίων, σύμφωνα με το πνεύμα της Συμφωνίας του Παρισιού» σχολίασε χαρακτηριστικά ο κ. Πλακιωτάκης.
Θετικό πρόσημο προσδίδει στα μέτρα και το Διεθνές Ναυτιλιακό Επιμελητήριο (International Chamber of Shipping - ICS. «Η βιομηχανία χρειάζεται βεβαιότητα και αυτή η συμφωνία στέλνει ένα σαφές μήνυμα για τις επενδύσεις, τις οποίες πρέπει να κάνουμε, για να μειώσουμε περαιτέρω τις εκπομπές από τα πλοία και σε τελικό βαθμό να γίνουμε ένας κλάδος μηδενικών εκπομπών» επεσήμανε, μεταξύ άλλων, ο Γενικός Γραμματέας του ICS, Guy Platten.
Οι «πολέμιοι»
Στον αντίποδα, την επιφυλακτικότητά τους για την επιτυχία των μέτρων διατύπωσαν οι Δανοί πλοιοκτήτες. «Με μία πρώτη ματιά, οι συνομιλίες κατέληξαν σε ένα απογοητευτικό αποτέλεσμα» σημειώνεται σε σχετική ανακοίνωση. Οι ίδιοι ζήτησαν την υιοθέτηση μίας νομοθεσίας, η οποία θα προωθεί την καινοτομία, τη μετάβαση στην ουδετερότητα ως προς τις εκπομπές CO2 και θα λαμβάνει υπόψη μικρές και μεγάλες ναυτιλιακές εταιρείες και όλα τα μεγέθη των πλοίων.
«Κενά» στα προτεινόμενα μέτρα διαπίστωσαν περιβαλλοντικές οργανώσεις και φορείς. Στο στόχαστρό τους βρέθηκε ο δείκτης CII και συγκεκριμένα η αναφορά που επιτρέπει σε πλοία, μη συμμορφούμενα με τους κανονισμούς, να μπορούν να συνεχίζουν να υποαποδίδουν για διάστημα τριών ετών και έπειτα να καταρτίζουν πλάνο διορθώσεων. Σε κοινή τους δήλωση, τέσσερις ΜΚΟ - WWF, Transport & Environment, Pacific Environment και Seas at Risk – υπογράμμισαν ότι το προτεινόμενο πλαίσιο παραβιάζει τη στρατηγική του IMO για τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου. Όπως είπαν, «θα αποτύχει να μειώσει τις εκπομπές πριν το 2023, ενώ δε θα θέσει τις εκπομπές CO2 από τα πλοία, σε μια πορεία σύμφωνη με τους στόχους της Συμφωνίας του Παρισιού».
To σχόλιο του κλάδου των containerships
Έμφαση στη σημασία υιοθέτησης λύσης διεθνούς εμβέλειας για το περιβάλλον έδωσε το World Shipping Council (WSC), ο εκπρόσωπος των διαχειριστών containerships, προτρέποντας, ωστόσο, σε ταχύτερες δράσεις. «Παρότι είναι εύκολο να ασκήσουμε κριτική στο αποτέλεσμα των διεργασιών, αξίζει να θυμόμαστε ότι οτιδήποτε άλλο από μία παγκόσμια λύση για τη ναυτιλία, θα αποτύχει μακροπρόθεσμα. Είναι αναγκαίο να συνεχίσουμε αυτή τη σκληρή δουλειά, αλλά αυτή η δοκιμασία είναι επείγουσα και πρέπει να κινηθούμε περισσότερο και γρηγορότερα» ανέφερε ο Πρόεδρος του WSC, John Butler.
Γιώργος Γεωργίου
