Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο reporter.gr

Το γεγονός πως αποτυπώθηκαν για πρώτη φορά – και με μεγάλη καθυστέρηση, πράγμα που έχει ήδη σχολιαστεί από ΠΑΣΟΚ και ΣΥΡΙΖΑ – τα δυνητικά όρια της ελληνικής υφαλοκρηπίδας αποτελεί ένα σημαντικό βήμα για την κατοχύρωση των κυριαρχικών δικαιωμάτων της χώρας. Ωστόσο, δεν αποτελούν οι χάρτες το πεδίο που θα εφαρμοστεί, κι ως εκ τούτου θα «δοκιμαστεί», ο ΘΧΣ, αλλά το Αιγαίο.
«Η Ελλάδα ψηλώνει και μεγαλώνει το διπλωματικό της αποτύπωμα. Για πρώτη φορά βρίσκονται καταγεγραμμένα σε χάρτη τα απώτατα όρια της ελληνικής υφαλοκρηπίδας. Βεβαίως, στη βάση του διεθνούς δικαίου, το οποίο επιβάλλει για τον καθορισμό Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης να υπάρχει συμφωνία μεταξύ των κρατών που έχουν ακτές δίπλα ή απέναντι. Παρά ταύτα, είναι πάρα πολύ σημαντικό ότι στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού κεκτημένου πλέον, στο πλαίσιο ευρωπαϊκής νομοθεσίας, η Ελλάδα καταγράφει τη μέγιστη δυνατότητά της στις θαλάσσιες ζώνες. Και αυτό πλέον αποτελεί στην ουσία την ελληνική τοποθέτηση πάνω στα ζητήματα των θαλασσίων ζωνών», ανέφερε ο υπουργός Εξωτερικών, Γιώργος Γεραπετρίτης χθες το βράδυ στην τηλεόραση του ΣΚΑΪ.
«Για πρώτη φορά η πολιτεία οριοθετεί λεπτομερείς χρήσεις για τις θαλάσσιες ζώνες σε όλο το εύρος της δικαιοδοσίας μας, πάντα σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο και το Δίκαιο της Θάλασσας», σημείωσε από την πλευρά του ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Σταύρος Παπασταύρου, επίσης χθες το βράδυ (στην τηλεόραση του ΑΝΤ1), υπογραμμίζοντας ότι «είναι η πρώτη φορά που καταγράφεται σε επίσημο ρυθμιστικό κείμενο της Ευρωπαϊκής Ένωσης η ελληνική υφαλοκρηπίδα, με υπάρχει πλήρης επήρεια στις θαλάσσιες ζώνες και των νησιών μας», κάτι, που όπως είπε, «αμφισβητεί “ξεκάθαρα” το παράνομο τουρκολιβυκό μνημόνιο».
Στην γείτονα τώρα, παρά την ήπια σχετικά αντίδραση του τουρκικού ΥΠΕΞ, για τον τουρκικό τύπο, ως ανεμένετο, τα πράγματα είναι λίγο διαφορετικά, αφού τόσο οι φιλοκυβερνητικές (όπως η Milliyet) όσο και οι αντικυβερνητικές εφημερίδες (όπως η Sozcu) λένε ξεκάθαρα ή αφήνουν να εννοηθεί ότι η εξέλιξη αυτή ενισχύει την ένταση και άρα τον κίνδυνο κλιμάκωσης. Ούτως ή άλλως, βρισκόμαστε σε μία συγκυρία που η βύθιση του καλωδίου ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας – Κύπρου έχει προκαλέσει τριγμούς στις σχέσεις Αθήνας – Άγκυρας.
Το «βραχυκύκλωμα» του καλωδίου ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας – Κύπρου
Πρόσφατα είχε ανακοινωθεί από την ελληνική πλευρά ότι το έργο βγαίνει από τον «πάγο», παρά την ύπαρξη αντιδράσεων. Φαινόταν, δε, ότι η στενή συνεργασία Ελλάδας – Γαλλίας έχει βοηθήσει στην ισχυροποίηση της ελληνικής πλευράς στην περιοχή, ενώ η κυβέρνηση, έχοντας την εμπειρία της κρίσης των σαράντα ωρών στην Κάσο, θα λάμβανε τα απαραίτητα μέτρα για να αποφύγει μία ενδεχόμενη κλιμάκωση με την Τουρκία.
Ωστόσο, τα μηνύματα από τη συνεδρίαση του ΚΥΣΕΑ χθες (16/4) ήταν ανάμεικτα και σίγουρα πιο υποτονικά και διστακτικά απ’ όσα είχαν ειπωθεί το τελευταίο διάστημα. Πέρα από την τέταρτη Belharra, η οποία έρχεται μετά την ελληνογαλλική συμφωνία για τους 16 πυραύλους Exocet, που ήταν τα καλά νέα της ημέρας, στα του καλωδίου φαίνεται πως η κατάσταση αρχίζει και πάλι να περιπλέκεται, αφού ακούγεται ότι η Γαλλία δύσκολα θα μπορέσει να δώσει τις απαραίτητες εγγυήσεις για την έναρξη του έργου, παρά τη συμμετοχή της γαλλικής Noxans σε αυτό.
Οι άτυπες διαρροές κύκλων του Υπουργείου Άμυνας καλλιεργούν ένα περίεργο κλίμα αβεβαιότητας, που θυμίζει παλαιότερες εποχές με την «πολυφωνία» της Αθήνας στο ζήτημα της πόντισης του καλωδίου. Τότε που, μετά το επεισόδιο της Κάσου, το Υπουργείο Ενέργειας, υπό τον Θ. Σκυλακάκη, είχε αρχίσει να παίρνει αποστάσεις ασφαλείας από το ΥΠΕΞ (και λόγω του φόβου που προκαλούσαν στο ΑΔΜΗΕ οι ποινικές ρήτρες), ενώ το Υπουργείο Άμυνας στεκόταν εξαρχής λίγο πιο μακριά από τις εξελίξεις και εμπλεκόταν μόνον όταν προέκυπτε κάποια ανάγκη επιχειρησιακού σχεδιασμού.
Εν τω μεταξύ, η επίσημη θέση του Μαξίμου είναι ότι οι έρευνες για το καλώδιο θα προχωρήσουν στον κατάλληλο χρόνο και ότι δεν υπάρχουν σενάρια νέου «παγώματος» του έργου. Μάλιστα, από το 10ο Φόρουμ των Δελφών, ο Γιώργος Γεραπετρίτης διαβεβαίωσε ότι η κυβέρνηση «κάνει κάθε δυνατή προσπάθεια έτσι ώστε να μην υπάρξει κανένα πρόβλημα στην ηλεκτρική διασύνδεση». Επεσήμανε, δε, πως η έρευνα και η πόντιση καλωδίου, προστατεύονται από το Διεθνές δίκαιο, και άρα δεν τίθεται ζήτημα οποιασδήποτε άδειας.
Όπως επανέλαβε ο κ. Γεραπετρίτης, «η έρευνα και η πόντιση θα επανεκκινήσει στον κατάλληλο χρόνο. Δεν είχε υπάρξει εξάλλου οποιαδήποτε δεσμευτική ημερομηνία για αυτό» και προσέθεσε: «θα προχωρήσουμε όπως πρέπει και κατά τον χρόνο που προσήκει», ενώ λίγο νωρίτερα είχε δηλώσει ότι «ο χρονισμός είναι πολυπαραγοντικός», εξαρτώμενος και από τις «τεχνικές λεπτομέρειες».
Οι τοποθετήσεις της Άγκυρας επί του θέματος είναι γνωστές, με το τουρκικό Υπουργείο Άμυνας να χαρακτηρίζει ως «μαξιμαλιστικές επιδιώξεις» τα έργα στην Αν. Μεσόγειο μεταξύ της Ελλάδας, της Κύπρου και «τρίτων χωρών».
Η τουρκική εφημερίδα Hürriyet, εν τω μεταξύ, πριν από τρεις ημέρες (14/4), έγραφε: «Η Ελλάδα αναγκάστηκε να αναβάλει για δεύτερη φορά μέσα σε ενάμιση μήνα ένα σχέδιο για την τοποθέτηση υποθαλάσσιου καλωδίου ηλεκτρικής ενέργειας στο Νότιο Αιγαίο χωρίς την άδεια της Τουρκίας, υπολογίζοντας την πιθανή αντίδραση της Άγκυρας». Το άρθρο απέδιδε το νέο «πάγωμα» στις καλές σχέσεις Τραμπ – Ερντογάν και στη συνάντηση με τον Ισραηλινό πρωθυπουργό Μπενιαμίν Νετανιάχου, αλλά και στην ηλεκτρισμένη ατμόσφαιρα, που όπως ισχυρίζεται η Hürriyet, επικρατεί στην Αθήνα, η οποία αντιλαμβάνεται ότι μία νέα κρίση είναι προ των πυλών.
Μέσα σε αυτό το κλίμα και εάν οι εξελίξεις δεν «τρέξουν» εν τω μεταξύ πιο γρήγορα, ενδιαφέρον παρουσιάζει και η προγραμματισμένη για μέσα Μαΐου συνάντηση των δύο υπουργών Εξωτερικών, Γιώργου Γεραπετρίτη και Χακάν Φιντάν, η οποία θα πραγματοποιηθεί στο πλαίσιο της άτυπης Συνόδου ΥΠΕΞ των κρατών-μελών του ΝΑΤΟ, στις 14-15 Μαΐου.
Η. Χατζηδημητρίου