Εδώ και δεκαετίες οι πολιτικές εξελίξεις στη Βρετανία υπήρξαν προπομπός όσων επρόκειτο να επακολουθήσουν αργότερα στη Γηραιά Ήπειρο. Ας μην ξεχνάμε ότι η Εργατική κυβέρνηση Ατλι (1945-1951) έδειξε το δρόμο για το κράτος πρόνοιας, το οποίο κυριάρχησε στον μεταπολεμικό κόσμο. Η αποδόμησή του και πάλι από τη Βρετανία ξεκίνησε, με την ανάδειξη της Μάργκαρετ Θάτσερ στην εξουσία. Στη Βρετανία, τέλος, θεμελιώθηκε – θεωρητικά και πολιτικά – ο Τρίτος Δρόμος, χάρη στον οποίο η κεντροαριστερά ανέκτησε την ιδεολογική ηγεμονία στην Ευρώπη. Αξίζει λοιπόν να παρακολουθήσει κανείς τι συμβαίνει αυτήν τη στιγμή στο βρετανικό πολιτικό «εργαστήριο».
Η ήττα των Εργατικών στις βουλευτικές εκλογές του περασμένου Μαΐου, μετά από 13 χρόνια συνεχούς διακυβέρνησης, επισφράγισε την πτωτική πορεία της κεντροαριστεράς στην Ε.Ε τα τελευταία χρόνια. Είχε προηγηθεί η υποταγή της Ιταλίας στον ανεκδιήγητο Σίλβιο Μπερλουσκόνι και η συντριβή των Γάλλων σοσιαλιστών από τον πληθωρικό Νικολά Σαρκοζί. Στη Γερμανία, η κυριαρχία της Άνγκελα Μέρκελ, αρχίζει μεν να αμφισβητείται, αλλά οι Σοσιαλδημοκράτες όχι μόνο δεν επωφελούνται, αλλά εμφανίζονται στις δημοσκοπήσεις να ισοψηφούν με τους Πρασίνους. Στην Ισπανία, η κεντροαριστερή κυβέρνηση Θαπατέρο και στην Πορτογαλία, η σοσιαλδημοκρατική κυβέρνηση Σόκρατες είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα απολέσουν την εξουσία στις επόμενες εκλογές. Ακόμη και στη Σουηδία, η κεντροδεξιά έθεσε τέλος στην 75χρονη κυριαρχία των σοσιαλιστών. Μόνο η Ελλάδα παραμένει εξαίρεση, εν μέρει ελέω των πεπραγμένων της κυβέρνησης Καραμανλή και της ιδεολογικής σύγχυσης του Αντώνη Σαμαρά, ο οποίος υιοθετεί οικονομικές θέσεις που δεν απέχουν πολύ από εκείνες της αντιευρωπαϊκής αριστεράς.
Αν κρίνουμε από την ιστορία, η πορεία των πραγμάτων στη Βρετανία θα είναι ενδεικτική για την συνολικότερη πορεία της Ευρωπαϊκής κεντροαριστεράς. Ο πρώην υπουργός εξωτερικών, Ντέιβιντ Μίλιμπαντ, θεωρείτο εξαρχής φαβορί για τη διαδοχή του Γκόρντον Μπράουν στην ηγεσία των Εργατικών. Ωστόσο, η αποδοχή του από τα μίντια δεν του έκανε καλό (όπως άλλωστε συνέβη και στην Ελλάδα με τις περιπτώσεις Βενιζέλου και Μπακογιάννη). Δεύτερον, η αναποφασιστικότητά του σε κρίσιμες στιγμές έπληξε καίρια το κύρος του. Τρίτον, η ταύτισή του με τον «Τρίτο Δρόμο» και τον Μεσαίο χώρο ήταν επίσης καταστρεπτική, καθώς όταν ένα κόμμα εξουσίας ηττάται, ξεκινά συνήθως μία διαδικασία ιδεολογικής ενδοσκόπησης.
Όσο για το νικητή, Εντ Μίλιμπαντ, αξίζει να σημειώσει κανείς τα ακόλουθα: είναι πλέον κοινή η πεποίθηση ότι ήταν ο λιγότερο διχαστικός από τους υποψηφίους προέδρους των Εργατικών. Δεύτερον, ήταν ο αγαπημένος των συνδικάτων, αλλά αμέσως μετά την εκλογή του έσπευσε να διαχωρίσει τη θέση του, λέγοντας ότι δεν είναι θα πρέπει να τον αποκαλούν «Κόκκινο Εντ». Ας μην ξεχνάμε ότι και ο Γ. Παπανδρέου ήταν ο εκλεκτός των Συνδικάτων στην εσωκομματική του διαμάχη με τον Ευ. Βενιζέλο, αλλά οι πολιτικές του τοποθετήσεις (π.χ. ανώτατη εκπαίδευση, ρόλος του κράτους στην οικονομία) ουδέποτε συνέκλιναν ουσιαστικά με εκείνες της ΑΔΕΔΥ και της ΓΣΕΕ. Τρίτον, ο Εντ φαίνεται να πρεσβεύει μία εκδοχή της κεντροαριστεράς, η οποία παραπέμπει στο Αμερικανικό Δημοκρατικό Κόμμα. Τάσσεται υπέρ των υψηλών συντελεστών φορολόγησης για τα υψηλά εισοδήματα (50% συγκεκριμένα), της επέκτασης των δημόσιων υπηρεσιών και της ανάδειξης ζητημάτων που παραδοσιακά συνδέονταν με τον φιλελευθερισμό (πολιτικά δικαιώματα, περιβάλλον, κλπ.). Παρατηρείται δηλαδή μία σαφής διαφοροποίηση από τις θέσεις του Τόνι Μπλερ (φοροελαφρύνσεις, θυσία ορισμένων πολιτικών δικαιωμάτων «στο βωμό της ασφάλειας», κ.α.)
Κόκκινος ή μη, πάντως, ο Εντ Μίλιμπαντ διαθέτει θεωρητική κατάρτιση (ο πατέρας του ήταν εμβληματική φυσιογνωμία της ακαδημαϊκής αριστεράς τη δεκαετία του 1970, ενώ ο ίδιος έχει σπουδάσει στην Οξφόρδη και το LSE) και καλείται να ανασυντάξει ιδεολογικά και πολιτικά τους Εργατικούς, σε μία ιδιαίτερα δύσκολη περίοδο. Με το έλλειμμα να καλπάζει και το χρέος να διογκώνεται, η παραδοσιακή επίκληση του Κέινς απέναντι στη Συντηρητική κυβέρνηση, δεν είναι πλέον αρκετή, όπως σύντομα θα διαπιστώσει.
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο reporter.gr