Σύμφωνα με πολλούς αναλυτές, η οικονομική κρίση έχει δημιουργήσει εφαπτόμενους φαύλους κύκλους, οι οποίοι απειλούν να οδηγήσουν την ευρωζώνη ακόμη και στην κατάρρευση: Από τη μία πλευρά, η συσσώρευση χρεών έχει εκτοξεύσει τα spread των επιτοκίων δανεισμού στις χώρες του νότου (PIGS) σε επίπεδα που δεν είναι διατηρήσιμα. Από την άλλη, τα περιοριστικά δημοσιονομικά μέτρα που υιοθετούν οι χώρες αυτές οδηγούν σε ύφεση της οικονομίας, αυξάνοντας το λόγο του χρέους προς ΑΕΠ, κάτι το οποίο με τη σειρά του οδηγεί σε νέα εκτίναξη των spread. Έτσι, οι προβλέψεις των αγορών καταλήγουν σε αυτοεκπληρούμενη προφητεία: επειδή περιμένουν ότι οι χώρες του Νότου θα κηρύξουν στάση πληρωμών, ανεβάζουν τόσο πολύ τα επιτόκια, που τελικά η πορεία προς τη χρεοκοπία επιταχύνεται.
Μία πιθανή λύση στο πρόβλημα θα ήταν η έκδοση ευρωομολόγου, ώστε να μειωθούν τα spread και να «ανασάνουν» οι δοκιμαζόμενες οικονομίες. Η λύση αυτή όμως παρουσιάζει δύο προβλήματα: αφενός μεν παρέχει κίνητρα σε χώρες της Ε.Ε. να συνεχίσουν τις ανεύθυνες οικονομικές τους πολιτικές στο μέλλον, αφού θα γνωρίζουν ότι δεν θα «τιμωρηθούν» από τις αγορές, αφετέρου δε αποτελεί μορφή «διάσωσης» και προσκρούει έτσι στο διαβόητο «Άρθρο 125» της Ευρωπαϊκής Συνθήκης.
Αντ’ αυτού λοιπόν, οι Jacques Delpla (αναλυτής στο Γαλλικό Συμβούλιο Οικονομικών Εμπειρογνωμόνων) και ο Jacob von Weizsacker (ερευνητής στο Ινστιτούτο Bruegel) προτείνουν με τη μελέτη τους να χωριστούν τα κρατικά ομόλογα σε «μπλε» και «κόκκινα». Τα μπλε ομόλογα θα εκδίδονται συλλογικά από την Ε.Ε. (ευρωομόλογα) και επομένως οι συμμετέχουσες χώρες θα είναι συλλογικά υπεύθυνες για την αποπληρωμή τους. Τα κόκκινα ομόλογα θα είναι αμιγώς κρατικά και η χώρα που τα εκδίδει θα είναι και υπόλογη στους δανειστές της. Σύμφωνα με την πρόταση, κάθε κράτος θα μπορεί να εκδώσει «μπλε» ομόλογα έως και του ποσού που αντιστοιχεί στο 60% του Α.Ε.Π. του. Το ακριβές ποσοστό θα καθορίζεται από ένα Ανεξάρτητο Συμβούλιο Οικονομικής Σταθερότητας, ανάλογα με τις οικονομικές επιδόσεις κάθε κράτους-μέλους της Ε.Ε. Από εκεί και πέρα, τα επιπλέον ομόλογα θα χαρακτηρίζονται «κόκκινα» και η Ε.Ε. δεν θα φέρει ουδεμία ευθύνη.
Οι Delpla και Weizsacker επισημαίνουν ότι η έκδοση μπλε ομολόγων δεν παραβιάζει το Άρθρο 125, αφού η Συνθήκη του Μάαστριχτ θεωρεί ως δεδομένο ότι δημόσιο χρέος έως και 60% του Α.Ε.Π είναι βιώσιμο μακροπρόθεσμα. Επιπλέον, όλες οι χώρες της Ε.Ε. θα αποκτήσουν κίνητρο να συμμορφώσουν τα οικονομικά τους, αφού θα πληρώνουν τσουχτερά επιτόκια για τα τυχόν «κόκκινα» ομόλογά τους. Αντιθέτως, τα μπλε ομόλογα θα έχουν διασφαλισμένη την αξιολόγηση ΑΑΑ και επομένως οι εκδότες τους θα μπορέσουν να τα χρησιμοποιούν για να μειώσουν τα ποσά που πληρώνουν σήμερα σε τοκοχρεολύσια.
Εν ολίγοις, η πρόταση που δημοσιεύεται στο τελευταίο κείμενο εργασίας του Bruegel επιτυγχάνει τρεις στόχους: πρώτον, διασφαλίζει την επιβίωση της ευρωζώνης· δεύτερον, μειώνει τον κίνδυνο της κήρυξης γενικής στάσης πληρωμών από κάποιο κράτος μέλος της, αφού μειώνεται το «κόκκινο» χρέος· τρίτον, έχει περισσότερες πιθανότητες να λάβει την έγκριση των εθνικών κοινοβουλίων των ισχυρών κρατών-μελών της Ε.Ε (κυρίως της Γερμανίας), αφού οι εγγυήσεις που παρέχονται αφορούν μόνο το ποσοστό του χρέους που προβλέπεται από τη Συνθήκη του Μάαστριχτ.
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο reporter.gr