Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της ανάλυσης η δαπάνη κατά κεφαλήν σε είδη παντοπωλείου διαμορφώθηκε το 2022 στα 1,825 ευρώ μειωμένη κατά -5,8% σε σχέση με το 2009, τη χρονιά πριν την έναρξη της πρώτης δημοσιονομικής κρίσης.
Σε σχέση με το 2021, η συνολική δαπάνη σε είδη παντοπωλείου αυξήθηκε κατά 3,10% κάτι που αποδίδεται στον συνδυασμό των ανατιμήσεων και της μείωσης στον όγκο αγορών των νοικοκυριών. Με βάση τα στοιχεία αυτά εκτιμάται ότι η συνολική δαπάνη των Ελλήνων για είδη παντοπωλείου το 2022 ανέρχεται σε 20,28 δις ευρώ (έναντι 22,10 δις ευρώ το 2009).
Το ποσό αυτό περιλαμβάνει μόνο τη δαπάνη των Ελλήνων (π.χ. όχι τη δαπάνη μέσω Ho.Re.Ca., τουρισμού, εστίασης κλπ) και αφορά μόνο τα είδη παντοπωλείου (π.χ. δεν περιλαμβάνονται λοιπά είδη που βρίσκονται σε καταστήματα σουπερμάρκετ όπως γραφική ύλη, είδη για κατοικίδια, βρεφικό γάλα, είδη bazaar, καλλυντικά, καπνός κλπ).
Όπως φαίνεται από μία σε μεγαλύτερο βάθος ανάλυση, η δαπάνη ανά κατηγορία αγαθών έχει διαφοροποιηθεί αρκετά στις επιμέρους κατηγορίες προϊόντων κάτι το οποίο αποδίδεται στις αλλαγές σε καταναλωτικές και διατροφικές συνήθειες. Στον πίνακα 2 καταγράφονται οι αλλαγές στην χρηματική δαπάνη κατά κεφαλήν ανά κατηγορία την περίοδο 2009-2022 ενώ στο πίνακα 3 οι αλλαγές στις ποσότητες που αγοράζονται και καταναλώνονται.
Συγκεκριμένα, τα στοιχεία της μηνιαίας χρηματικής δαπάνης δείχνουν:
- αύξηση στη δαπάνη των αγορών σε βασικές πηγές υδατανθράκων, ενδεικτικά αύξηση της δαπάνης για ψωμί και είδη αρτοποιίας 12%
- μείωση της δαπάνης για πηγές πρωτεϊνης, ενδεικτικά το μοσχαρίσιο κρεάς μείωση -18% και το κρέας από αιγοπρόβατα -40%
- μείωση της δαπάνης σε γαλακτοκομικά, ενδεικτικά το νωπό φρέσκο γάλα με μείωση -30%
- μείωση της δαπάνης για ελαιόλαδο -17%
- μείωση της δαπάνης για φρούτα -7%, για λαχανικά -43%, αλλά αύξηση στα όσρια κατά 44% και στους ξηρούς καρπούς κατά 48%
- μείωση της δαπάνης για μη αλκοολούχα ποτά κατά 9%, αλλά αύξηση της δαπάνης για αλκοολούχα ποτά κατά 68%
Ακόμα πιο ενδιαφέροντα είναι τα στοιχεία της μηνιαίας κατανάλωσης σε ποσότητες τα οποία καταγράφουν μεγάλες μεταβολές πλέον σε επίπεδο διατροφής και τα οποία δείχνουν:
- Σταθερή τάση στις κύριες πηγές υδατανθράκων με τη μηνιαία κατανάλωση κατά κεφαλήν σε ψωμί και είδη αρτοποιίας να παρουσιάζει μείωση κατά 6% σε περίπου 4 κιλά μηνιαίως.
- Μείωση στην κατανάλωση των βασικών ζωικών πρωτεϊνών κατά περίπου 16%, με περίπου 1 κιλό λιγότερο κρέας μηνιαίως με εξαίρεση τα πουλερικά τα οποία παρουσιάζουν αύξηση (είναι άλλωστε πιο οικονομική λύση). Αύξηση παρουσιάζουν οι φυτικές πρωτεΐνες και ειδικά τα όσπρια.
- Μείωση στα γαλακτοκομικά και ιδιαίτερα στο φρέσκο γάλα κατά 41% με εξαίρεση το γάλα με χαμηλά λιπαρά και τα αυγά
- Μείωση στην κατανάλωση ελαιόλαδου κατά περίπου 30%
- Μείωση στα φρέσκα φρούτα και τα λαχανικά κατά 15% περίπου με μείωση κατά 1 κιλό λιγότερο ανά μήνα τόσο σε φρούτα, όσο και σε λαχανικά, κάτι που όμως εν μέρει αποδίδεται στην σπατάλη τροφίμων της δεκαετίας του 2000
- Μείωση για τα μη αλκοολούχα ποτά με περίπου 1 λίτρο λιγότερα αναψυκτικά ανά μήνα κατά κεφαλήν
- Αύξηση για τα αλκοολούχα ποτά, κάτι που σχετίζεται όμως με μεγαλύτερη κατανάλωση κατ’ οίκον έναντι με την κατανάλωση σε χώρους εστίασης
- Μείωση Κατανάλωσης Κρέατος: Αυτή η αλλαγή μπορεί να συμβάλει στη μείωση της κατανάλωσης κορεσμένων λιπαρών και υψηλών επιπέδων συντηρητικών. Μειώνει επίσης την επιβάρυνση του περιβάλλοντος που συνδέεται με την κτηνοτροφία.
- Αύξηση Πουλερικών: Τα πουλερικά παρέχουν υψηλή ποιότητα πρωτεϊνών με χαμηλότερα επίπεδα κορεσμένων λιπαρών σε σύγκριση με το κόκκινο κρέας.
- Αύξηση Φυτικών Πρωτεϊνών (Ειδικά Όσπρια): Τα όσπρια είναι πηγή υψηλής ποιότητας πρωτεϊνών, πλούσια σε φυτικές ίνες, βιταμίνες και μέταλλα.
- Μείωση Κατανάλωσης Φρούτων και Λαχανικών: Η μείωση αυτή μπορεί να οδηγήσει σε λιγότερη πρόσληψη βιταμινών, μετάλλων και φυτικών ινών που είναι σημαντικά για την υγεία και την ανοσία.
- Μείωση Κατανάλωσης Ελαιόλαδου: Η μείωση αυτή μπορεί να επηρεάσει την πρόσληψη των απαραίτητων λιπαρών, αν και μπορεί να ρυθμιστεί με την προσθήκη άλλων πηγών λιπαρών στη διατροφή.
- Αύξηση Αλκοολούχων Ποτών: Η αυξημένη κατανάλωση αλκοόλ μπορεί να συνδέεται με υγειονομικά προβλήματα, καθώς και με άλλους κινδύνους.
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο reporter.gr