Στο τελευταίο τεύχος του, ο «Εconomist» έγραφε ότι εάν καταρρεύσουν οι χώρες της Ανατολικής Ευρώπης λόγω της οξυνόμενης οικονομικής κρίσης, τότε η κατάρρευση αυτή δεν αποκλείεται να συμπαρασύρει συνολικά την Ευρωπαϊκή Ένωση με όλες τις ολέθριες συνέπειες που μια τέτοια εξέλιξη συνεπάγεται. Στέρεη άποψή μου είναι ότι η Ένωση δεν πρόκειται να καταρρεύσει. Αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχουν κίνδυνοι, ισχυροί κλονισμοί, αβεβαιότητες, προκλήσεις. Υπάρχουν.
Η διολίσθηση σε εθνικές (ή και εθνικιστικές) στρατηγικές για την αντιμετώπιση της οικονομικής κρίσης, ο κατακερματισμός της Ε.Ε. σε ανταγωνιστικές ομάδες κρατών, η προώθηση παρωχημένων προστατευτικών πολιτικών (που δείχνουν ότι η δεκαετία του 1930 μπορεί να επαναληφθεί με τραγικό τρόπο) πιστοποιούν ότι ορισμένες δυσάρεστες εμπειρίες και διδάγματα δεν έχουν πλήρως αφομοιωθεί. Όπως γράφει ο Ρ. Κrugman, σε περίοδο οικονομικής κρίσης αυτό που είναι περισσότερο αναγκαίο και από τους οικονομικούς πόρους είναι οι νέες ιδέες και η πολιτική ηγεσία (Ρ. Κrugman, «Τhe Return of Depression Εconomics and the Crisis of 2008»). Και παρά το γεγονός ότι η Ευρώπη επιδεικνύει τα ελλείμματά της σε ιδέες, πολιτική και θεσμική ηγεσία, ωστόσο η (προβαλλόμενη) απειλή της διάλυσης δεν έχει, ευτυχώς, πιθανότητες υλοποίησης. Και τούτο όχι γιατί υπάρχει κάποιος νομοτελειακός κανόνας για τη βιωσιμότητα της Ένωσης (τέτοιοι κανόνες δεν υπάρχουν, εδώ συστήματα και συστήματα κατέρρευσαν), αλλά γιατί εναλλακτικό πρότυπο σε σχέση με αυτό της Ένωσης δεν υπάρχει.
Αυτό που υπάρχει είναι η επιστροφή στους δαίμονες του παρελθόντος, των εθνικών συγκρούσεων, στο χάος, στην οικονομική μιζέρια και τη δραματική ανασφάλεια. Επομένως, η μόνη επιλογή παραμένει η Ευρωπαϊκή Ένωση και η συνέχιση της διαδικασίας της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης προς την πλήρη πολιτική ένωση. Αυτό που χρειαζόμαστε ακριβώς τώρα είναι «περισσότερη», όχι «λιγότερη Ευρώπη»...
Ο Π.Κ. Ιωακειμίδης είναι καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών και μέλος στο Δ.Σ. του ΕΛΙΑΜΕΠ.
Τα Νέα
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο reporter.gr