Η τροπή των πραγμάτων στο πολιτικό και κοινωνικό μέτωπο - με καλπάζουσα την ανομία, την βία στα πανεπιστήμια, το γενικευμένο αλαλούμ στη δημόσια διοίκηση και μιά εικόνα του απόλυτου μπάχαλου μονίμως παρούσα στη καθημερινότητα που βιώνει ο μέσος πολίτης - "εμπλουτίζει" συστηματικά τη συνολική παρακμή στην Ελλάδα των ημερών μας. Πρόκειται για την ίδια την προσωπογραφία της ύβρεως.

Η αποκαλούμενη "μεγάλη ύφεση" (great recession) του 2008 ή εναλλακτικά η οικονομική κρίση του 2008 και στη συνέχεια η κρίση χρέους της ευρωζώνης υποχρέωσαν την Eυρωπαϊκή Ένωση να προχωρήσει σε μία σειρά θεσμικών αλλαγών ώστε να επιτύχει σταθεροποίηση του συστήματος και να προφυλάξει τα μέλη της από συστημικούς κινδύνους. Έτσι λοιπόν, από τη μία μεριά έπρεπε να εξασφαλίσει τη χρηματοδότηση των κρατών-μελών που βρέθηκαν στη δίνη του κυκλώνα λόγω υπερβολικών κρατικών ελλειμμάτων (περίπτωση Ελλάδας) και από την άλλη, να δημιουργήσει μηχανισμούς εποπτείας για τις τράπεζες (περίπτωση Ιρλανδίας και Κύπρου). Η κρίση, ως γνωστόν, έφερε στα πρόθυρα της διάλυσης το ευρώ.

Η υπογεννητικότητα αποτελεί -κατά γενική ομολογία ειδικών οικονομολόγων και δημογράφων- στις μέρες μας μία νέα μάστιγα, που θέτει σε κίνδυνο την αγορά εργασίας, αλλά και τα συστήματα τόσο της κοινωνικής πρόνοιας όσο και της συνταξιοδότησης σε αρκετές χώρες του πλανήτη. Πρόκειται περί ενός γνωστού δημογραφικού προβλήματος -το οποίο αποτελεί υποκατηγορία του γενικού πληθυσμιακού προβλήματος- που εκδηλώνεται με ιδιαίτερη σφοδρότητα σε ορισμένες περιοχές της υδρογείου. Το πρόβλημα είναι ιδιαίτερα αισθητό στην Ευρώπη και αποτελεί θέμα ακραία οξύ (ζήτημα ζωτικής σημασίας) για την Ελλάδα: O ευρωπαϊκός πληθυσμός μειώνεται σταθερά - O δε ελληνικός, με γοργά επιταχυνόμενους ρυθμούς.

Με αφορμή τα γέλια που μας προκάλεσαν τα σχόλια των παιδιών του "ότι να' ναι" (η αγαπημένη μας εκπομπή στο ραδιόφωνο) για την επαρχιώτικη στάση της πολιτικής μας νομενκλατούρας κατά την διάρκεια της επίσκεψης Μακρόν στην Αθήνα, με τον βλαχοδήμαρχο πρωθυπουργό μας να δέχεται επανειλημμένα γρήγορα κλεισίματα του ματιού από τον Γάλλο πρόεδρο ("ματάκια", κατά τους παρουσιαστές της εκπομπής), το προσποιητά γαλλικό αξάν του Πάκη (μη λες τίποτα, σε κατάλαβα απ' τη φωνή, τέλος...), αλλά και τις ακριβείς περιγραφές από ελληνίδες ρεπόρτερς (φεμινίστριες υποθέτω) για τις γόβες και τα τακούνια-στιλέτο της κυρίας Μακρόν κατά τη διάρκεια της περιήγησής της στις εγκαταστάσεις του ιδρύματος Σ. Νιάρχος, στο μυαλό μας άρχισαν να τριγυρνούν διάφορες περί γαλλικών ιδεών σκέψεις. Μια από αυτές κατέληξε σε ολοκληρωμένη πρόταση, την οποία και ευθύς σας παραθέτουμε:

Είναι αλήθεια ότι, όπως λέγεται, έχουμε ψηλές συντάξεις στην Ελλάδα; Η γενική απάντηση είναι όχι, ιδίως μετά τις περικοπές των μνημονίων (με εξαίρεση φυσικά αυτών που λαμβάνουν διπλές και τριπλές συντάξεις - διότι αρκετές ακόμη κατηγορίες συνταξιούχων που λαμβάνουν πολλαπλές συντάξεις εξακολουθούν υφιστάμενες). Από την άλλη μεριά έχουμε μεγάλο αριθμό συνταξιούχων, που αρκετοί μάλιστα από αυτούς έχουν βγει στη σύνταξη σε μικρή ηλικία [κοντά στα 50 χρόνια, ομολογουμένως παγκόσμια πρωτοπορία (αναλογιστικό "θαύμα"), χωρίς καν να αναφερθούν ειδικές κατηγορίες συνταξιούχων που στο παρελθόν πήραν σύνταξη στα 40, εις βάρος των φορολογουμένων], με αποτέλεσμα η σύνταξη που απολαμβάνουν (διά βίου) να μη συνάδει με τις εργοδοτικές εισφορές που έχουν καταβάλει, εξ ου και η μεγάλη κρατική συμμετοχή από τον προϋπολογισμό για να παίρνουν έστω και αυτή την κουτσουρεμένη σύνταξη.

Αργά χτές το βράδυ, παρακολουθώντας τις τελευταίες ειδήσεις, μου ήρθε στο μυαλό το παλαιό ρητό του Σάμιουελ Τζόνσον "ο πατριωτισμός είναι το τελευταίο καταφύγιο των παλιανθρώπων".  Το παλιό αυτό ρητό έχει αποδείξει επανειλημμένα την αλήθεια του από τη στιγμή που διατυπώθηκε. Και πουθενά περισσότερο απ' όσο στην Ελλάδα της πρόσφατης (επταετούς -μέχρι στιγμής- διάρκειας) οικονομικής κρίσης και των διαδοχικών μνημονίων, που τελειωμό δεν φαίνεται να έχουν - καλώς να δεχτούμε και το τέταρτο κατά σειράν [το αποκαλούμενο από ορισμένους κύκλους τρία πλας (3+) - και χωρίς επιπρόσθετη χρηματοδότηση]. Mε τις υγείες μας, και άλλα λόγια ν' αγαπιόμαστε...

Μέχρι πριν από λίγα χρόνια, αρκετοί οικονομολόγοι -ευρέως φάσματος οικονομικών φρονημάτων- δήλωναν πεπεισμένοι πως η Μεγάλη Ύφεση (Great Depression) δεν επρόκειτο να επαναληφθεί ποτέ. Και κατά κάποιον τρόπο η εκτίμησή τους αυτή αποδείχθηκε ορθή - μέχρι στιγμής τουλάχιστον. Από την άλλη μεριά όμως, μετά το ξέσπασμα της χρηματοπιστωτικής κρίσης του 2008, μας έλαχε -αντ' αυτής (Μεγάλης Ύφεσης)- η Μεγάλη Κρίση (Great Recession). Πόσο στέρεο είναι άραγε το "δίκιο" των συναδέλφων;